On yılı aşkın bir süredir internete yazı yazdığım için bu dünyanın viral içerikler, yapay gündemler, saplantılı akımlar gibi tuhaflıklarına aşinayım. İnsanların bir elbisenin rengi üzerine tartışmasını, deterjan kapsüllerinden korkanları ya da buzlu su dolu kovaları kafalarından aşağı dökenleri ben de sizler gibi takip ettim elbette. Ama eskilerin iyi bildiği bir blog olan Kottke'de karşılaştığım başlık beni bile şaşırttı: "LEGO'dan Ebeveynlere 1970'lerden Kalma Fantastik Bir Mektup."İnternetin şu ana kadarki en beklenmedik takıntısı olabilir mi?8 yaşında bir çocuğum var ve tecrübelerime dayanarak söyleyebilirim ki günümüzün LEGO yapım talimatları benim için bile oldukça niteliksiz ve yardımcı bir rehber niteliği taşımaktan çok uzak.Peki talimatlar bu denli işe yaramazken nasıl oldu da internet birdenbire, bir Reddit kullanıcısının, 1974’te imal edilen bir oyuncağın kutusundan çıkardığı kitapçıkla çalkalandı? İşte insanları bu kadar heyecanlandıran o talimatlar:Cinsiyetlerinden bağımsız olarak tüm çocuklar, eşit derecede yaratıcı zekâya sahiptir. Burada önemli olan şey yetenek değil, hayal gücüdür. Bu kutudan çıkan parçalarla bir yatak veya kamyon, bir ev ya da uzay mekiği, istediğiniz her şeyi inşa edebilirsiniz. Aranızda oyuncak evleri daha sıcak bulan oğlanlar olabileceği gibi uzay mekiklerini daha heyecan verici bulan kızlar olabilir. Asıl olay çocuklara, yaratıcılıklarını ortaya çıkarabilecek doğru malzemeleri temin etmek ve hoşlarına giden şeyler yaratmalarına izin vermektir.Farkındayım, biraz modern zaman hassasiyeti kokuyor. Zaten tam da bu yüzden yorum yapanların pek çoğu mektubun gerçekliğinden şüphe duyduğunu söyledi. Bunun üzerine Gizmodo hafiyeliğe soyundu ve LEGO da talimatnamenin tarihini ve içeriğini gururla doğruladı.Web sitesine konuşan LEGO temsilcisi, “Evet, metin 1974 yılına ait. LEGO’nun 1970’lerde dört yaş ve üzeri kız çocuklarını hedefleyen çeşitli bebek evlerini tanıtan kitapçığın parçasıydı.” dedi. Metnin geçerliliğini bugün de koruduğunu söyleyen temsilci, “Çıkış noktamız hâlâ aynı: LEGO parçalarına ve sistemine dayalı yaratıcı oyun deneyimini dünyadaki tüm çocuklara sunmak. Bu sayede çocukların hayal dünyalarındaki her şeyi hayata geçirecek gücü, yaratıcılığı aşılıyoruz.” açıklamasında bulundu.Marka yaratmak üzerine dersler…Bu olay, internetin zaman zaman tuhaf bir yer olduğunu bir kez daha hatırlatıyor. Ama olay bir yana, nostaljik bir kullanma kılavuzunun bu kadar ilgi çekebilmesi, girişimciler için de bazı dersler içeriyor.Pazarlama perspektifinden bakıldığında ilk ders, özgünlüğün ve değerlerin gücüyle ilgili. İçinde bulunduğumuz çağda şirketler sosyal konulara ağırlık verdiği için tepki toplayabiliyor. Hâl böyle olunca işletme sahiplerinin, bir kampanyaya start vermeden önce dikkat etmesi gerekenler de önem kazanıyor. Fakat bu kadar eski bir kullanım kılavuzunun bir şirketi yeniden ilgi odağı hâline getirebilmesi, bize madalyonun diğer yüzünü gösteriyor. Şirketinizin sürekli kurumsal değerlerinden dem vurması müşteride olumsuz duygular uyandırabilir. Ancak kurum kültürünün işinizin özüyle uyumlu olduğu istisnai senaryolar marka sadakatini de doğurabilir. Özgünlüğünü yitiren markaların birbirine benzediği bir pazarda, belli bir bakış açısına ve daha büyük bir misyona sahip olmak, rakiplerden sıyrılıp öne çıkmak için güçlü bir yol. Ve ebeveynlik üzerine…Bu olaydan alınacak dersler yukarıda saydıklarımın çok ötesinde bir anlam taşıyor. İnternet kullanıcıları, kılavuzda geçen ebeveynlik tavsiyelerinin nokta atışı tespitler de içerdiğini belirtiyor. LEGO, ebeveynleri tarafından yaratıcılığı özgür bırakan bir ortamda, doğru araç ve malzemelerle büyütülen çocukların harikalar yarattığını vurguluyor. Aslında bu görüş LEGO’dan ziyade meşhur çocuk psikoloğu Alison Gopnik’in, Bahçıvan ve Marangoz (The Gardener and The Carpenter) adlı kitabında vurguladığı bir nokta. Gopnik’e göre ebeveynler çocuklarını Marangoz Gepetto gibi şekillendirmeye çalışmamalı. Bunun yerine, kendilerini keşfederek büyüyebilecekleri bahçeyi var eden bir bahçıvan gibi, ideal ortamı sağlamakla yetinmeliler. Eğer sanatsever bir ebeveynseniz, sanatçı ve eğitimci Ursula Kolbe’ın şu sözlerine kulak verebilirsiniz, “Üç şeyin bir araya gelmesi çocuklarda yaratıcı düşünceyi teşvik eder: telaştan arınmış geniş birvakit, uygun ortam, ve hayal dünyalarındakileri elleriyle gerçeğe büründürebilecekleri malzemeler.” Sanatçı Austin Kleon da blog yazılarından birinde ebeveynlere, “Çocuklarınıza zaman ve malzeme verin ve onları yalnız bırakın.” tavsiyesinde bulunuyor. Sanatçı ayrıca bu yaklaşımın Billie Eilish’in ebeveynleri tarafından kullanıldığını ve başarılı olduğunu da belirtiyor. Çocuklara ihtiyaç duydukları malzemeleri temin etmek ve onlarla gönüllerince oynamalarına izin vermek, yaratıcılığı beslemek için kullanılan ve etkinliği kanıtlanmış bir taktiktir.Elton John bir fırının kullanma kılavuzundan ilhamla bir şarkı bestelediğinden beri, kullanım kılavuzları internette bu kadar konuşulmamıştı. Başlarda bu olayı dijital dünyanın tuhaflığına yorsam da kitapçığı biraz kurcalayınca gördüm ki ilgiyi fazlasıyla hak ediyor.Orijinal yayın tarihi: 25 Eylül 2023Köşe yazarları tarafından burada paylaşılan görüşler, incturkiye.com’a değil, yazara aittir.Çok daha fazlası için Inc. Türkiye bültenlerine kaydolun.