Dayanıklılık, dinamik bir sistemin içsel ve çevresel etkenlerle karşılaşabileceği olumsuzluklardan kurtulabilme kapasitesidir. Startup’ların iş modeli veya değer teklifi ne kadar umut verici olursa olsun iş dünyasının karmaşık yapısı dayanıklılığı her zaman kritik kılar. ABD Küçük İşletmeler İdaresi’ne (SBA) göre yeni girişimlerin yalnızca yüzde 20’si ilk yılı, yüzde 50’si beşinci yılı ve yüzde 70’i 10’uncu yılını görebiliyor. ABD İşgücü İstatistikleri Kurumu’nun (BLS) araştırmalarıysa çoğu girişimin ömrünün beş yıldan kısa olduğunu gösteriyor. Bu veriler pazar yapısının ne kadar değişken ve dinamik olduğunu ortaya koyuyor. Rekabet baskısı, siyasi gelişmeler, teknolojik yenilikler ve ekonomik dalgalanmalar iş ortamını sürekli değiştiriyor. Girişimlerin de hayatta kalmak için bu dış etkenlere karşı dirençli olması gerekiyor. TOBB verilerine göre ülkemizde 2024’ün ilk altı ayında kurulan şirket sayısı 2023’e kıyasla yüzde 17,3 azalırken kapanan şirket sayısıysa yüzde 25,8 arttı. Bu durumun ardında sadece finansal dayanıklılık yok. Yeniliklerin hızlı yayılması pazar risklerini ve kayıpları artırabilir. Geçmişte yalnızca stratejik yönetimdeki tedarik zincirine odaklanan dayanıklılık, günümüzde uçtan uca tüm iş fonksiyonlarını kapsayan bir strateji hâline geldi.Yeni kurulan şirketlerin tüm seviyelerde pazar koşullarına hızlı tepki verebilme yeteneği geliştirmeden ayakta kalamayacağı aşikâr. Dayanıklı, sağlam ve liderlik yeteneğine sahip girişimcilerle güçlü ekipleri olan şirketlerin bu becerisine “girişimci dayanıklılığı” deniyor. Böylesi girişimler fırsatlara ve tehditlere uyum sağlamakla kalmaz, gerektiğinde strateji değişikliği de yapabilir. Burbn olarak yola çıkan Instagram’ın şu anki ismini alması ve ardından $1 milyara Facebook’a satılması bunun iyi bir örneği.Liderlerin dayanıklılığı kurumsal dayanıklılıkla bütünleştiğinde girişimin başarısı önünde engel kalmaz. Kurumsal dayanıklılığı artıran faktörleri şöyle sıralayabiliriz:Adaptasyon ve Esneklikİş ortamı iç ve dış faktörlerin etkisiyle sürekli değişir. Adaptasyon çevredeki değişimi izleme, fırsat ve tehditlere etkin yanıt verme ve gelecekteki fırsatlara yatırım yapma kapasitesidir. Örneğin Kodak’ın geleneksel fotoğraf film ve kimyasallarına odaklanarak dijital fotoğrafçılığı ıskalaması, değişen koşulları değerlendirecek esneklikten yoksun olmanın bedelinin ne denli ağır olduğunun göstergesi.Motivasyon ve Çalışan Katılımıİşin başında ortaya çıkan sorunların neredeyse yüzde 80’i insanlarla ilgili. Çalışanlara adil ücret, sağlık sigortası, sosyal imkânlar gibi avantajlar sağlayarak onları motive etmek en doğru yaklaşım. Startup’larda da motivasyonu yüksek çalışanlar dayanıklılığa büyük katkı sağlar. Çalışan katılımı farklı düşünmeyi ve statükoyu sorgulamayı teşvik eder. Çalışanların görüşlerinin dikkate alınması, onlara değer verilmesi ve ödül sistemi gibi etkenler katılımı artırır. Bu da çalışanların bağlılığını güçlendirerek en iyi insan kaynağını şirkete çekmeye yardım eder.Şirket KültürüFarklı becerilere sahip çalışanları bir araya getiren güçlü kültür daha uyumlu bir ekip oluşturur. Liderler tarafından şekillenen bu kültürde, liderin şeffaflığı çalışanlarda daha güçlü bir aidiyet hissi oluşturur. En başarılı girişimler tüm çalışanlarına bu ruhu aşılayabilen şirketlerdir. Bireyler grup içinde kendilerini güvende hissettiklerinde hayatta kalma mekanizmaları artar. Bunu sağlayan en kuvvetli araçlardan biri de iletişimdir. Şirket içinde açık ve dürüst iletişimi teşvik etmek ve yaratıcılığı ön plana çıkarmak dayanıklılığı güçlendirir.Araştırmalar gösteriyor ki…Dayanıklı girişimlerin net bir vizyon oluşturabilen, bu vizyonu paylaşabilen ve ekiplerini zorluklara rağmen motive edebilen etkili liderler tarafından yönetildiği ortada. %30Harvard Business School çalışması en az bir kez exit etmiş kurucuların yeni girişimlerinde yüzde 30 daha başarılı olduğunu gösteriyor. Mesela hatalarından öğrenip yeniden yola çıkan Eren Bali gibi. %70Kauffman Foundation araştırmasına göre başlangıç sermayesi $50 binin üzerinde olan girişimlerin beşinci yılda hayatta kalma oranı yüzde 70. Sermayesi daha az olanlar içinse bu oran yüzde 50.%20McKinsey’nin önermesi de bunlara paralel: Gelir kaynaklarını çeşitlendiren şirketler ekonomik dalgalanmalara karşı diğerlerine göre yüzde 20 daha dayanıklı. %14CB Insights’a göreyse girişimlerin yüzde 14’ü piyasa ihtiyaçlarına uyum sağlayamadıkları için başarısız oluyor. İş modellerini pivot eden girişimlerin başarı olasılığıysa yüzde 35 daha fazla.%30Deloitte’un raporu da risk yönetimi stratejileri uygulayan girişimlerin operasyonel kayıplarının yüzde 30 azalabileceğini gösteriyor. Bu yazı, Inc. Türkiye Kasım-Aralık 2024 sayısında yayınlanmıştır. Abonelere özel çok daha fazla içerik için şimdi size özel tekliflerimizi inceleyin!