Neden şimdi?İnanın bu soruyu sormaktan kendimi alamıyorum. İşlerimin yavaşlığından şikâyetçi olduğum aylardan sonra, aniden tonlarca buluşma talebi ve iş teklifiyle karşı karşıya kaldım. Bunun altından kalkamayacağım kadar büyük bir yük olduğunu düşünmeye başladım. Adeta olumsuz düşünceler tarafından ele geçirilmiş ve köşeye sıkıştırılmıştım. Bunalmış hissediyordum ve sanki faydası olacakmış gibi bu durumdan şikâyetçi olmaya başladım.Sonra şikâyetlerimin neden bir işe yaramadığını görünce beni boğan bu yoğunluğun aslında bir fırsat olabileceğini düşünmeye başladım. Ve yüzleşmeye karar verdim. Belki siz de benzer bir durumdasınız. Duygu ve düşünceler yığının altında sıkışıp kalmış, hiç hareket edemeyecekmişsiniz gibi hissettiniz mi?Eğer öyleyse hiç korkmayın, duygusal zekâ imdadınıza yetişebilir. En temelde duygusal zekâ, duyguları anlama ve onları yönetme becerimizdir. Ben bu beceriyi kullanıp geliştirmeme yardımcı olduğuna inandığım bir dizi “kural” ya da şema kullanıyorum. Bu pratikler ani duygusal iniş çıkışlarda duygu ve düşüncelerimi kontrol edebilmemi sağlıyor. Peki olumsuz düşünceleri susturup yola devam edebilmek için duygusal zekânın kurallarını nasıl kullanacağız? Haydi, iki örnekle açıklayalım. (Eğer bu yazı ilginizi çektiyse, duygusal zekâyı hikâye anlatıcılığı ve bilimsel araştırmalar kullanarak geliştirmeye yönelik verdiğim derslere ücretsiz kayıt olabilirsiniz.)Olumsuz düşünmeyi durdurmak için Mavi Yunus Kuralını uygulayınPsikolojide ironik işlem teorisi olarak da bilinen beyaz ayı problemi, belli başlı düşüncelerin bastırmaya çalıştığımız oranda zihnimizi meşgul edeceğini söyler.Bu kavramın, adını Rus yazar Fyodor Dostoyevski’nin yüz yıl önce kaleme aldığı bir denemeden aldığını da hatırlatmış olayım.Peki siz, kendi beyaz ayınızı nasıl alt edeceğinizi biliyor musunuz? Mavi bir yunus size bu konuda yardımcı olabilir!Mavi yunus, o beyaz ayı aklınıza geldiğinde onu yenecek düşünceleri tanımlar.Mesela benim beyaz ayım: “Her şey neden şimdi üst üste geliyor? Bunların hepsini aynı anda halletmemin imkânı yok.” diyerek bana yüklendiğinde hemen mavi yunusuma sarılırım. O da şöyle cevap verir: “O hâlde sakin ol ve bana izin ver. Elimizdeki işleri öncelik sırasına koyalım ve teker teker ele alalım.”Sizde durumlar nasıl? Sizin de kaçamadığınız beyaz ayılarınız var mı? Eğer varsa neden onu mavi yunusla yenmeyi denemiyorsunuz?Sözün gücünü unutmayın, değişim dilde başlar. Olumsuz cümleleri olumlu olanlarla değiştirin.Örneğin:“Çok gerginim.” yerine “Heyecanlıyım, bu işin iyiye gideceğine inanıyorum.”“Fikirlerim yine suya düştü.” yerine “Bu başarısızlıktan çıkarmam gereken ders nedir?”“Bunu yapamam.” yerine “Denemekten zarar gelmez, en azından çaba harcamış olurum.”Beyaz ayıları mavi balinalarla değiştirmeye başladığınızda olumsuz düşünceler zihninizden uçup gidecek, göreceksiniz. Harekete Geçmenin Sırrı: Süt Kutusu KuralıDeğiştiremeyeceğiniz şeylere değil değiştirebileceklerinize odaklanın. Peki bunu nasıl yapacağız? Cevap basit: Süt Kutusu kuralıyla. Psikoloji ders kitaplarında anlatılan Süt kutusu kuralı, eşi sürekli sütü buzdolabına geri koymayı unuttuğu için mısır gevreğini ılık sütle yemek zorunda kalan bir adamın karısına duyduğu kızgınlığa dayanır.Terapist adama eşiyle ilişkisinde yaşadığı bu soruna çözüm olarak basit bir öneride bulunur. Adam, karısının davranışını değiştirmek için boşa çaba harcamak yerine bir dahaki sefere marketten iki kutu süt aldığı takdirde sorun kalmayacaktır. Benim hikâyemin de yukarıda bahsettiğim durumdan farkı yok. Önümde halledilmeyi bekleyen bir yığın iş var ve onlarla uğraşmak zorundayım.Sıra sizde, eğer hâlihazırda sizi hayal kırıklığına uğratan veya bunaltan bir durumla uğraşıyorsanız kendinize şu soruları sorun:Kontrol edemediğim şey ne?Neyi kontrol edebilirim?Bütün bu verileri değerlendirdiğimde, sorunu çözmek için nasıl bir adım atabilirim? Ya da en azından hayal kırıklığımı azaltmak için ne yapabilirim?Süt kutusu yöntemi olumlu düşüncelere odaklanmanıza yardımcı olacaktır. Eğer duygusal olarak sıkıntılı durumlarla uğraşıyorsanız, iyi hissetmenizi sağlayacak mücadele yöntemlerinize başvurun.Böylece kafanızın içindeki gürültü kesilecek. Ve siz de şikâyet etmeyi bırakıp harekete geçebileceksiniz. Orijinal yayın tarihi: 11 Haziran 2023Köşe yazarları tarafından burada paylaşılan görüşler, incturkiye.com’a değil, yazara aittir.Çok daha fazlası için Inc. Türkiye bültenlerine kaydolun.