İster ürün olsun ister hizmet, biz girişimcilerin alametifarikası yeni ve anlamlı şeyler yaratmak. Girişimcilikle ilgili ilk deneyimlerim hizmet odaklı yazılımlar üzerine yoğunlaşmıştı. Hatta ürün odaklı şirketlerin neler yaptığını öğrenmeye neredeyse hiç vakit ayırmamıştım. Ambalaj üretimi gibi bir alanda çalışma fırsatı bulunca ne kadar büyük bir hata yaptığımı anladım. Çünkü her girişimcinin ambalaj dünyasından öğreneceği şeyler var. Ürünün dışarıdan bakınca nasıl göründüğü çok ama çok önemli. Zira çoğu zaman ürünün paketi markaların elçiliğini yapar. Albenisi olan bir ürün tüketici davranışını etkiler. Ambalajlardan günümüzde “liderler ve girişimciler için öğretilerle dolu bir evren” olarak bahsedilmesine şaşırmamalı. Yatırımcılar, belki ileride ekibinize katılacak kişiler ve potansiyel müşterileriniz de dahil olmak üzere hepimiz birer tüketiciyiz. Bu nedenle ambalajın tüketici davranışı üzerindeki etkisini anlamak hedef kitlenizin kalbini kazanmanızı sağlar. Büyük ve büyümekte olan markalarla görüşürken, genellikle önce ambalajın psikolojik yönüne, ardından tüketicilerin kararlarını etkileyebilecek temel faktörlere odaklandık.Çalışmalarımız gösterdi ki ambalaj tüketici davranışını üç temel yönde etkiliyor.1. Görsel cazibeÜrünün dikkat çekmesini sağlar ve aynı zamanda size ve şirketinize dair varsayımların şekillenmesine katkıda bulunur. “Algı gerçeği şekillendirir.” klişesinin bu kadar popüler olmasının belli ki bir sebebi var. Gördüğümüz, inandığımızı etkiliyor. İster websitesi ister ürün veya başka bir şey olsun, görsel olarak çekici olan her şey daha pozitif bir imaj çiziyor. Görsel cazibe elbette içeriğin veya kalitenin yerini almıyor. Fakat bu faktörü göz ardı etmek, şirket misyonunuzu ve ürünlerinizi geliştirmek için harcadığınızı emeği baltalayabilir.2. Duygusal rezonansBir videodaki görüntüden tutun da bir ambalajın nostaljik tasarımına kadar pek çok kararda belirleyici bir rol oynar. İşler ticari boyuttan çıkıp duygusal bir ilişkiye dönüştüğünde, müşterilerin ürünlerle kurduğu duygusal bağ akıllarda kalır.3. Bilişsel süreçPek çok kişi için (buna hayatlarını stratejik planlamalar yapmaya adamış olanlar da dahil) gün boyu zor kararlar almak, hem zihinsel hem de fiziksel açıdan yorucu olabilir. İçinde bulunduğumuz dünya düzeni yeterince karmaşık, bu yüzden net ve basit bilgilere ihtiyacımız var. Verdikleri mesajların anlaşılmasını sağlayan kişiler ve şirketler yakınlık, güvenilirlik ve samimiyet sunar. Şirketinizin temel ilkelerini belirlerken hedefiniz, bilişsel süreç ihtiyacını en aza indirgemek olmalı.Ambalajların psikolojik boyutu özetle böyle. Gelelim bir markayla aranızdaki duygusal bağı şekillendiren unsurlara ambalajların nasıl ilham verebileceğine.Görünüş ve hissiyatRenkler, yazı tipleri ve görsel detaylar ürününüzün, hizmetinizin veya şirketinizin nasıl algılandığını belirler. Ambalajda ürününü raftaki duruşuna ve tüketicide yarattığı hisse odaklanıyoruz. Bu detayları websitenize, sunumlarınıza, mağazanıza ve tüketiciyle temas ettiğiniz diğer noktalara da taşımayı ihmal etmeyin.Ürünlerinizin veya marka kimliğinizin görünüşü ve yarattığı hissiyat, kimi müşterilerinizi geçmişe götürebilir. Bazılarındaysa sakinlik veya modernleşme algısı yaratabilir. Her iki durumda da hedefiniz duygusal bir bağ kurmak ve mesajınızı minimum zihinsel çabayla iletmek olmalı.İlk izlenimAnlaşılmak için abartacak olursak: “İlk izlenim, son izlenimdir.” Yani ilk intibaya dair akılda kalanları silmek biraz zor. Kusursuz bir ilk izlenim, hedeflerinize daha az engebeli bir yoldan ulaşmanızı sağlayabilir. Ayrıca unutmayın, paydaşlarınızın şirketinizle ilk etkileşimi daha farklı olabilir. Potansiyel bir yatırımcıya çalışanlardan veya müşterilerden daha farklı yaklaşmanız gerekebilir.Hikâyenizi anlatmakHikâyelerin en güçlü iletişim araçlarından olduğuna şüphe yok. Birçok paket; ürün, marka veya her ikisi hakkında en az bir tane akılda kalıcı hikâye anlatır. Şimdi bir de pazarlama, halkla ilişkiler ve iç iletişim kanallarınızla hikâyenizi anlatabileceğiniz sayısız mecra olduğunu düşünün. İnsanlar ayrıntıları unutabilir ama hikâyenizin hissettirdiklerini anımsar. Her fırsatta ihtiyacınız olan bu duygusal bağı kuracak kısa, öz ve etkileyici hikâyeler anlatmaya çalışın.Kullanım kolaylığıÇoğu girişimci ve şirket sahibi kullanım kolaylığını sadece ürün veya hizmetle ilişkilendirirken, bunun işin birçok alanını ilgilendirdiğini unutabiliyor. Ambalaj sektöründe kolay açılabilen paketler tasarlarız ya da aşamalı bir kutu açma deneyimi yaratmaya çalışırız.Bir lider olarak ürünlerden ofislere, hizmetlerden yatırımcılarla ilişkilere kadar her alanda kullanım kolaylığına odaklanın. Kullanım kolaylığı sağlamak şirketinizi güçlendirebilir. Sağlamamaksa piyasadan silebilir.Ana işlevlerBelki de en önemlisi ürün veya hizmetinizin ne işe yaradığı, yani ana işlevleridir. Muhakkak bu konuya odaklanmışsınızdır ama ekibinizdeki görev dağılımından seçeceğiniz tedarikçiye kadar tüm detayları da göz önünde bulundurduğunuzdan emin olun. Paketin ana işlevi ürünü koruyabilmek. Mühendislerin veya tasarımcıların bunu göz ardı etmeyeceğini düşünmeniz çok doğal. Fakat ne yazık ki aksinin defalarca yaşandığına şahit oldum. Böylesi tasarımlar asla uzun ömürlü olmuyor ve marka imajını felakete dönüştürebiliyor.Zeki girişimcilerin ve liderlerin bile işlevselliği göz ardı ettiklerini gördüm. Mesela yazılımlarına nadiren kullanılan bir özellik eklerler. Ya da bir yatırımcıya müşteri için hazırlanmış bir sunum gönderirler.Bu temel unsurları görmezden gelmeyin. Özellikle ekibiniz, müşterileriniz ve yatırımcılarınız üzerinde nasıl bir etkisi olduğunu düşünün. Eğer güçlü bir duygusal bağ yaratmak, görsel cazibeyi artırmak ve zihinsel yükü hafifletmek için bu unsurlardan yararlanabilirseniz başarı ihtimaliniz artar. Bunu başaran şirketlerin kimler olduğunu merak ediyorsanız, sektörün lider markalarından herhangi birinin ürün ambalajına bakın. Muhtemelen bir ustalık eseri göreceksiniz.Orijinal yayın tarihi: 30 Nisan 2024Köşe yazarları tarafından burada paylaşılan görüşler, incturkiye.com’a değil, yazara aittir.Çok daha fazlası için Inc. Türkiye bültenlerine kaydolun.(*) Bu yazının çevirisinde Türk okura hitap etmek için birtakım değişiklikler yapılmıştır.