Pandemi başladı başlayalı geçen süreç, bir çoğumuz için son on yılın en travmatik dönemi. Enflasyon, iklim krizi ve siyasi çalkantılar da eklenince, dünyanın kaotik sorunları her gün suratımıza tokat gibi çarpıyor. İşle ilgili günlük baskılar da tüm bu karmaşanın üzerine tuz biber oluyor. Tüm bu paketi düşündüğümüzde çalışanların zihinsel sağlığının iyi olmasını nasıl bekleriz? Hâl böyleyken, çalıştığınız kurumun genelinde ruh sağlığını olumlu anlamda destekleyen güçlü liderliğe geçiş için bundan daha iyi bir zaman olamazdı, değil mi?Küresel belirsizliklerin neden olduğu stres günlük işlerle birleştiğinde ortaya çıkan şeyin, bizi ileriye taşıyacak adımları atmamızı sağlayan “iyi” stresle alakası yok. İster ofiste ister uzaktan çalışalım, bizi fiziksel ve duygusal çok yıpratan şey, hayatımızın her köşesini istila eden zihinsel stres.Çoğu liderin, çalışanlarının zihinsel refahını ve istikrarını gerçek manada önemsediğini bilecek kadar uzun süre şirket yönettim. Dahası, bir yeminli mali müşavirlik şirketi sahibi olarak bir çok profesyonelin işyerinde duygularını daha az ifade etme eğiliminde olduğunu da söyleyebilirim. Hepimiz duygularımızı dibine kadar yaşıyoruz. Ama iş onları ifade etmeye geldiğinde kimse ağzını açmaya yanaşmıyor.Çalışanların zihinsel sağlığının tehdit altında olduğu günümüzde değişim şart. Zaman güçlü liderlerin zamanı. Bu çağın lideri olacaksanız yalnızca finansal olarak başarılı işletmeler kurmanın ötesine geçeceksiniz. Çalışanları, belirsizliğin çalkantılı sularında istikrarlı bir şekilde yönlendirme becerisi göstereceksiniz. Artık liderler, çalışanları için şefkatli kollarını açan dayanıklı birer liman olmalı.Liman olun derken amacım sizi şirketinizin Güzin Ablası olmaya teşvik etmek değil elbette. Bunun yerine, önceliği çalışanlarının zihinsel sağlığını korumak olan şefkatli bir lider olun ve huzuru işyerinizde bir kültür haline getirin diyorum. Duyguları yönetmeyi iyi bilen şefkatli liderlerde gözlemlediğim prensipleri deneyerek işe koyulabilirsiniz:1. Psikolojik açıdan güvende hissedecekleri bir ortam sağlayınİyi liderler çalışanların kendilerini rahatça ifade edebilecekleri güvenli bir ortam sağlar. Buna sadece işyerinde kaosun hakim olduğu zamanlarda değil, içinde bulunduğumuza benzer belirsizlik dönemlerinde de ihtiyaç duyarız.Bir işveren olarak yıllar yılı, bitmeyen meşguliyetlerim olması ve yapılacaklar listemin sonunun bir türlü gelmemesi beni uçurumun kenarına sürükledi. Oysa insanı tüketen tam da bu zihniyet. Nihayetinde ben ne öğrendim dersiniz? Meğer ekibimin ihtiyacı olan şey görevlerini dağıtacak bir mekanizma değil, onların hâlini hatrını ve nasıl yardımcı olabileceğini sormaya zaman ayıracak bir lidermiş. Yani aslında ihtiyaç duydukları tek şey psikolojik olarak güvende hissetmekmiş.2. Şefkatle yaklaşın ve açık iletişim kurunEtkili liderler empati kurar, açık ve şeffaf iletişimi benimser. Mümkün olduğunca açık ve tutarlı iletişim kurmak, ekipteki stres ve kaygıyı azaltarak bir yön ve istikrar duygusu sağlar.Açık iletişimin olmadığı yerde çalışanlar, kendi anlatılarını oluşturmaya başlar. Bu şekilde birbiriyle çelişen amaç ve gerçekliklere kapı aralanmış olur. Şirketimde tam da bu sorunu çözmek için yapılandırılmış bir iletişim programı uyguladım. Plana göre ekip liderleriyle her hafta güncel durum, değişiklik ve stratejileri ele alıyoruz. Sonra liderler bunları kendi ekiplerine aktarıyor ve yıl sonunda tüm ekibin bir araya geldiği yıllık değerlendirme toplantımızı yapıyoruz. Böylece şeffaflık şirketin her kademesine hakim oluyor. 3. Ekibinize göz kulak olunİster müşteriyle yaşananlar gibi görece küçük ister ailevi ya da sağlık gibi büyük sorunlar olsun ekibinizin mücadele ettiği zorlukları görmek ve anlamaya çalışmak, çalışanların şirketinize değer katmak üzere motive olmalarını sağlar. Bana göre bu anlama gayreti, çalışanlarımla sadece mesai saatlerinde değil dışında da iletişimde olmak anlamına geliyor. Mesela iş çıkışı bir kahve içmek, yılda birkaç kez akşam yemeği yemek ve size basit gelecek ama her gün onlara katkılarından dolayı teşekkür etmek… Bakın göreceksiniz, işyerinde yaratacağınız bu atmosferle ilişkiler güçlenecek ve bağlarınız derinleşecek.4. İşin getirilerine ayak uydurunİşinin ehli liderler, beklentileri ve iş yükünü değişen koşullara uygun olarak organize eder. Bu esneklik çalışanların tükenmişlik sendromuna yakalanmasını engelleyip iş-özel hayat dengesini sağlıklı bir şekilde sürdürmesine yardımcı olur.30 yılı aşkın süredir bir muhasebe firmasının hem sahibi hem yöneticisiyim. Muhasebe dendiğinde akla ilk gelen yoğun, çoğunlukla kaotik geçen vergi dönemleridir. Her zaman olduğu gibi böyle dönemlerde de ekibimden yüksek performans beklerim. Zaman içerisinde iş-özel hayat dengesini sadece kendim için değil çalışanlarım için de kurmak istediğimi fark ettim. Dengeyi tutturmak için de şirketin ana gelir kaynağını vergi işinden değil başka bir işten elde edeceğim bir model geliştirdim.5. Tutarlı olun ve güven inşa edinTutarlı bir yaklaşımı benimseyen ve güven oluşturmaya özen gösteren liderler, daha sağlıklı ve daha üretken ekipler inşa eder. Böylece, hem iç hem de dış kaynaklı fırtınaları atlatabilecek dayanıklı bir işyeri kültürünün temelleri atılır. Stephen M.R. Covey’nin 2008’de yayınlanan kitabı Speed of Trust güven oluşturma konusunda oldukça başarılı bir rehberdir. Kendi şirketimde yöneticiler, ekip üyeleri ve müşteriler arasında güven tesis etmek için her gün didindim durdum. Çabam asla boşa gitmedi. Günün sonunda, sağlam ve net iletişimi, işletme genelinde şeffaflığı, personelime ve müşteri ihtiyaçlarını anlamaya zaman ayırabilmeyi başardım. Unutmayın güven ortamı, şirketinizin büyüyüp ölçeklenebileceği zeminin yegâne unsurudur. Zorluklara karşı dirençli, aynı zamanda uyum sağlayan ve ileriye dönük bir şirket kültürü, yalnızca ekibinin kolektif refahına fayda sağlamakla kalmaz. Aynı zamanda yatırımcılar, ortaklar ve müşteriler arasında olumlu bir iletişim kanalı oluşturur. Özellikle belirsizlik zamanlarından geçerken güçlü ve etkili liderlik her zamankinden daha önemli hâle gelir. Bahsi geçen özelliklere sahip liderler, çalışanlarının zihinsel sağlığını olumsuz etkileyen faktörlerin hafiflemesine yardımcı olabilir ve zorlukları büyüme ve gelişme fırsatlarına dönüştürebilir.Merceği kişisel düzeye indirdiğimizde de ekibiniz güçlü, gelişen ve şefkatli bir çalışma ortamını teşvik ettiğinizi bilir ve bunu sürdürmek için elinizden geleni yapacağınıza güvenirse, tıpkı bugün olduğu gibi yarın da sizi takip edeceklerinden emin olabilirsiniz.Orijinal yayın tarihi: 22 Aralık 2023Köşe yazarları tarafından burada paylaşılan görüşler, incturkiye.com’a değil, yazara aittir.Çok daha fazlası için Inc. Türkiye bültenlerine kaydolun.