Ekim ayının sonlarına doğru Malezya'daki “Marshall Goldsmith Kurumsal Koçluk Kültürü Mükemmellik Ödülü” sürecini jüri başkanı, Mega Guru etkinliğini de katılımcı olarak deneyimleme fırsatı buldum. Yaşadıklarımı düşünürken özellikle HUE Nguyen Thi Ngoc'un liderliğindeki AEON Vietnam'ın zaferi dikkatimi çekti. Bu zafer, sürdürülebilir büyüme ve rekabet avantajı elde etmede koçluğun dönüştürücü gücünü sergilemekle kalmadı, aynı zamanda karşılaştığım çeşitli ve bazen birbirine taban tabana zıt kurumsal kültürlerin de çarpıcı bir hatırlatıcısı oldu. Tüm bunlar zorlu bir kurumsal ortamda üst düzey yöneticilik sorumluluğunu üstlenen bir liderle devam eden koçluk oturumlarımla birleşince organizasyonlardaki farklı kültürleri ve bunların etkilerini başka bir açıdan görme fırsatı yakaladım. Liderlik Dönüşümünde Bir Vaka Çalışması: AEON VietnamBuradan bakınca AEON Vietnam'ın zaferi, koçluk ve mentorluğun kilit roller oynadığı etkili liderliğin gücünü kanıtlıyor. Nitekim HUE Nguyen Thi Ngoc'un önderliğinde AEON Vietnam bu stratejilerin sadece bireysel liderleri değil, tüm kurumsal kültürü nasıl dönüştürebileceğini gösterdi.Koçluk ve Mentorluğun Farklı YollarıDinamik iş dünyasında, liderler sürekli olarak etkinliklerini artırmanın ve gelişen bir işyeri kültürü oluşturmanın yöntemlerini arar. Bu arayışta öne çıkan iki temel yaklaşım koçluk ve mentorluktur. Bu terimler genellikle birbirinin yerine kullanılsa da farklı rollerini ve birleşik güçlerini anlamak herhangi bir organizasyondaki ve seviyedeki lider için geleceğin garantisi olabilir.Bu bilgileri aklımızda tutalım. Koçluk, performansı artırmaya ve belirli becerileri geliştirmeye odaklanan, yapılandırılmış, zamana bağlı ve sınırlı bir süreçtir. Genellikle dışarıdan gelen profesyonel bir koç, liderle oluşan ilişkiye hedef odaklı bir zihniyetle yaklaşır, belirli yetkinlikleri veya sorunları merkeze alır. Koçun rolü, derinleştirici ve farkındalık yaratıcı sorular sormak, geribildirim vermek, varsayımları ve değer sistemlerini sorgulamak ve böylece liderin kendi çözümlerini bulmasına destek verirken onu güçlendirmektir.Mentorluktaysa daha organik ve uzun vadeli bir ilişki söz konusudur. Genellikle aynı organizasyon veya endüstride deneyimli bir profesyonel olan mentor, mentisinin genel kariyer ve kişisel gelişimini yönlendirmek için bilgi ve deneyimlerini paylaşır. Bu ilişki belirli hedeflere ulaşmaktan çok bütünsel büyümeye odaklanır; zorlukları ve başarıları paylaşmak için güvenli bir alan sunar. Koçluk ve Mentorluğun Tamamlayıcı DoğasıKoçluk ve mentorluğun güzelliği, tamamlayıcı doğalarındadır. Koçluk liderlere odaklanmış, eylem ve hedef öncelikli bir yaklaşım sunar. O anda aksiyon gerektiren konularla başa çıkmalarına ve ihtiyaç duydukları becerileri geliştirmelerine destek olur. Bu, aynı spor salonundaki kişisel antrenörünüz gibi liderlik kaslarınız için kişisel bir destek, büyüme için disiplin ve yapı sağlar. Daha geniş ve daha ilişkisel bir yaklaşımla mentorluk, bir liderin yolculuğunun panoramik görünümünü sunar. Benzer yolları aşmış güvenilir bir rehber gibidir; içgörüler, bilgelik ve daha uzun vadeli bir perspektif sağlar. Mentorlar deneyimlerini paylaşarak fikirler ve kararlar için bir ayna görevi görmekle kalmaz, aynı zamanda organizasyonel dinamiklerin ve kariyer ilerlemesinin karmaşıklıklarında da yol gösterebilir.Liderler Üzerindeki EtkiHem koçluk hem de mentorluk desteği almak, liderlerin kişisel ve profesyonel gelişim yolculuklarında köklü ve kalıcı değişimlere önayak olabilir. Koçluk, liderlerin becerilerini keskinleştirip karar verme yeteneklerini geliştirebilir, takım ve projeleri yönetme kapasitelerini artırabilir. Kısacası liderler koçluk ve mentorluk destekleriyle bazen de doğaçlama ortaya çıkarmaya ihtiyaç duydukları etkinlik ve verimliliklerine yatırım yapmış olur.Öte yandan, mentorluk bir liderin içinde bulunduğu ya da bulunmadığı endüstrileri, organizasyonları ve hatta kendileri hakkındaki anlayışlarını zenginleştirir. Ait olma ve amaç duygusunu besler, kararları ve eylemleri için daha geniş bir bağlam sağlar. Bu uzun vadeli perspektif, stratejik düşünme ve kariyer ilerlemesi için paha biçilmezdir.Sürekli Öğrenme Kültürü YaratmakLiderler hem koçluk hem de mentorluğu benimsediklerinde takımları için güçlü bir örnek oluşturur. Bu tutumları sürekli öğrenme ve kişisel gelişime bağlılıklarını gösterir, önderlik ettikleri kişileri ve mevkidaşlarını kendi gelişim fırsatlarını aramaya teşvik eder. Bu öğrenme ve gelişim kültürü, organizasyonda ve takımlarda daha yüksek katılım, gelişmiş performans ve çok daha dayanıklı bir organizasyonu beraberinde getirir. Koçluk ve mentorluğu kurumsal kültüre bu şekilde entegre etmek sistemde derin bir etki yaratır. Her iki yöntem entegre ve etkili bir şekilde uygulandığındaysa bu yaklaşımlar bir organizasyonun tüm yapısını dönüştürebilir; değerlerini, davranışlarını ve genel anlamda ayırt edici karakterini, duygusunu, ahlaki doğasını veya yol gösterici inançlarını etkileyebilir.Koçluk ve Mentorlukta Duygusal Zekanın Rolü Koçluk ve mentorlukta belki de en önemli bileşenlerden biri de duygusal zekanın geliştirilmesidir. Duygusal kapasitesi ve duygusal zekâsı yüksek liderler, rollerinin stresleri ve zorluklarıyla daha iyi başa çıkabilir. Karşısındakilere daha empatik yaklaşırken duygularını daha iyi yönetebilirler. Doğal olarak kişilerarası ilişki dinamiklerinde daha yeteneklidirler. Koçluk, liderlere bu becerilerini odaklı ve pratik bir şekilde geliştirmelerine yardımcı olurken mentorluksa daha geniş bir bağlam ve daha deneyimsel öğrenme fırsatları sunar. Zorlukları YönetmekFaydaları bu kadar görünür hâlde ve açık olsa da etkili koçluk ve mentorluk programlarını uygulamak zorlayıcıdır. Karşımıza çıkacak ilk engellerden biri, doğru koçu veya mentoru bulmaktır. Koç/mentor ve lider arasındaki ilişki derin, güvene dayalı ve kişiseldir. Tüm bunlarla birlikte, başarı için güçlü bir uyum şarttır. Organizasyonların liderleri doğru koçlar ve mentorlarla eşleştirmek için zaman, kaynak, işgücü yatırımı yapmaları da gerek liderin gerekse takımlarla birlikte organizasyonların sürdürülebilirlikleri için hayatidir.Sıklıkla karşılaşılan bir diğer zorluksa koçluk ve mentorluk programlarının organizasyonun genel stratejisi ve kültürüyle uyumlu olmasını sağlamaktır. Bu programlar yalnızca tek atımlık kurşunlardan ve girişimlerden daha fazlası olmalı, liderlik gelişimi ve organizasyonel büyümenin daha geniş çerçevesine entegre edilmelidir.Başarının ÖlçülmesiKoçluk ve mentorluğun etkisini gerçekten anlamak ve etkinliklerini ölçmek için gerekli mekanizmaların bu sistemlerin kurulma aşamalarında belirlenmesi, süreçlerin başarı tanımlarının baştan yapılması, kontrol noktalarının ve ince ayarların zamanlamaları önemlidir. Bu düzenli geribildirim çalışmaları, performans değerlendirmeleri ve belirli gelişim hedeflerinin takibini de içermelidir. Organizasyonlar ilerlemeyi izleyerek yaklaşımlarına ince ayarlar yapabilir. Böylece her bir paydaş programa yaptığı yatırımdan en iyi şekilde faydalanır.Son Düşünceler Çalışanların değerli, desteklenmiş ve en iyi şekilde başarıya ulaşmaları için motive edildikleri bir ortam yaratmak liderlerin öncelikli sorumluluğu. Liderler olarak, bu uygulamalara bağlılığımız, ekiplerimizin ve organizasyonlarımızın sürdürülebilir büyümesine ve refahına adanmışlığımızın da bir göstergesi. 2019 sonundan itibaren tek sabitin kaos olduğu bu dönemde, etkili liderliğe duyulan ihtiyaç her geçen gün her coğrafyada katlanarak artıyor. Koçluk ve mentorluk yalnızca bireysel gelişim sağlayan araçlar değil, aynı zamanda dirençli, uyumlu ve yüksek performanslı organizasyonlar inşa etmek için temel stratejilerdir. Bu uygulamaları benimseyerek kişisel gelişim yolunda bir adım atmakla kalmaz, ekiplerimizin ve organizasyonlarımızın gelecekteki başarısına bağlılığımızı da ortaya koyarız.Köşe yazarları tarafından burada paylaşılan görüşler, incturkiye.com’a değil, yazara aittir.