Her iki şahın da oyun kurucular tarafından mat edildiği milyarlarca dolarlık bir satranç oyunu düşünün.FTX'in kurucusu Sam Bankman-Fried’ın dolandırıcılıktan hüküm giymesinin üstünden daha bir ay bile geçmemişken en büyük rakibi Binance’in kurucusu ve CEO’su Changpeng “CZ” Zhao yargılanıyor. Zhao, kara para aklama ve “para transfer şirketi” olarak kayıt yaptırmama suçlarını kabul ederek istifa etti. $150 milyon para cezasına çarptırılan Zhao, ayrıca diğer cezai suçlamalar için de hüküm giyecek. İlk kez The Wall Street Journal’da yayınlanan habere göre şirket de ABD Hazine ve Adalet Bakanlıkları tarafından yapılan suçlamaları kabul edip $4,3 milyar para cezası ödemeyi kabul etti.“Yeni teknolojileri kullanarak yasaları çiğnemek çığır açan işlere imza atmanızı sağlamaz, sizi ‘suçlu’ yapar.” diyen Başsavcı Merrick Garland, Binance’in suç için kullanılan başlıca platform olduğunu ifade etti. Bu açıdan Binance’i işgal altındaki Ukrayna ve İran gibi tecrit edilmiş bölgelerdeki teröristlerin, kara para aklayıcılarının ve uyuşturucu kaçakçılarının yasadışı operasyonlar için tercih ettiği borsa olmakla suçluyordu. Şirket ayrıca Amerikalı müşterilerinin çok yüksek meblağlardaki transferleri gizli tuttuğunu da itiraf etti. Zhao 2017’de kurduğu şirketin CEO’luk görevinden istifa etti. Artık sadece şirketin finansal kontrolü onda olacak. Mali Suçlarla Mücadele Birimi’yle (FinCEN) yapılan anlaşmaya göre Binance faaliyetlerine devam edebilecek. Ancak günlük ortalama 65 milyar dolarlık hacme sahip dünyanın bu en büyük siber ticaret şirketi üç yıllık gözetim programına tabi olacak. ABD Adalet Bakanlığı’na ve alt birimi Menkul Kıymetler ve Borsa Komisyonu (SEC) başkanı Gary Gensler’a göre, bu davalarla kripto para piyasasının en büyük isimlerine karşı ezici bir zafer kazanıldı. Gensler küresel kripto operasyonlarına ABD’li piyasa düzenleyicilerinin elinin uzanamayacağı kanısının da en azından şimdilik çürütüldüğünü düşünüyor. Geçtiğimiz haziranda SEC, Binance'e kayıtsız borsalar işlettiği ve çok yüksek hacimli harcamalar yapan Amerikalı müşteriler lehine kendi kurallarını ihlal ettiği gerekçesiyle dava açmıştı.Bu haftanın başında SEC, San Francisco merkezli kripto para borsası Kraken’a yönelik de bir suçlama yapmıştı. Buna göre Kraken “ABD menkul kıymetler yasalarının şartlarına bağlı kalmıyor”; aracı kurum, bayi, borsa ve takas kurumu olarak hareket ederek yasaları ihlal ediyordu. Aslına bakarsanız, ABD’li düzenleyicilerin yetki alanı dışında kalan kripto para borsaları tam da bunu yapıyor. Haziran ayında SEC’in radarına San Francisco merkezli Coinbase takılmıştı. Coinbase, “kripto varlık ticaret platformunu kayıtsız bir ulusal menkul kıymetler borsası, aracı kurum ve takas kurumu olarak işletmekle” suçlanıyor.Unuttukları biri kaldı mı? Zhao, dijital para birimlerine dair tutarlı ve uygulanabilir düzenlemeler hayata geçirmeleri için sosyal medya üzerinden yetkililere çağrıda bulunuyor, kripto misyoneri gibi dünyayı dolaşıyordu. O sırada şirketi Binance ABD’nin piyasa düzenlemelerinden kaçıyordu.Hükümetin piyasa düzenlemelerini eleştiren tek kişi Zhao değildi. ABD Senatosu’ndan The Wall Street Journal’a kadar her yerden eleştiriler geliyordu. Journal'ın yayın kurulunun ifadesiyle, Gensler spot bitcoin borsasında işlem gören ürüne onay vermeme gibi konularda “kripto pazarında gücü ele geçirme” girişiminde bulundu ve ardından eleştirilerin ivmesi iyice arttı. Ancak devlet yetkilileri, kripto şirketlerinin yasaların ve düzenleyicilerin çizdiği çizgiyi aşmamaları konusundaki ısrarlarını, açtıkları davalarla da destekliyorFTX'in bilançosu hakkında bazı şüphelerin ortaya çıkmasıyla Sam Bankman-Fried’ı (SBF) ateşe atanın CZ olduğunu yeniden hatırlayalım. Bu sırada Binance, FTX'i satın almak için teklif götürmeyi düşünüyordu. Zhang, FTX'in bilançosunu destekleyen (FTX'in çıkardığı, belirli bir değeri olmayan para birimi) FTT token'larının riskli olduğunu fark ettiğinde, Binance elinde tuttuğu FTT varlıklarının tamamını sattı. Hemen ardından, FTT ve FTX değerleri düşüşe geçti. Ayrıca elinde yüksek miktarda FTT bulundurduğu için bu yılki kripto kışını iliklerine kadar yaşayan BlockFi, 2021 yılında Inc.’in en hızlı büyüyen şirketler listesine girmişti. BlockFi, FTX ve Sam Bankman-Fried sayesinde iflastan kurtulacağını düşünüyordu. Ancak SBF ve FTX’te yapılan yasadışı işlemler dava sırasında ifşa edildi. O dönemde Binance’in FTX’i satın alacağı haberleri dolaşımdaydı. Fakat belli ki an geldi, CZ bunun abesle iştigal olduğunun farkına vardı ve satın alımdan vazgeçti. Görünüşe göre şimdi çanlar CZ için çalıyor. Dünyanın en büyük kripto para borsası ABD hükümetine teslim oldu. Başsavcı yardımcısı Lisa O. Monaco bu dava üzerinden tüm şirket sahiplerine uyarıda bulundu: “Kâr elde etmeyi yasalara uyumluluğun önüne koyan kurumsal strateji size zenginliğin kapılarını açmaz. Ancak soruşturmanın kapılarını açar.”Orijinal yayın tarihi: 21 Kasım 2023Köşe yazarları tarafından burada paylaşılan görüşler, incturkiye.com’a değil, yazara aittir.