Elmas pazarı PR dünyasının en başarılı olduğu sektörlerden biri. Nasıl mı? Toprakta nadir bulunan doğal bir minerali çıkarıyorsunuz. Sonra bir güzel kesip parlatıyorsunuz. Ortaya çıkan ürünü de olağanüstü rakamlara satıyorsunuz. Bu büyük kazancın sebebini ABD’de klasikleşmiş eski bir De Beers reklamıyla açıklayayım: “Elmasın ömrü sonsuza kadardır.”Elmas piyasası, 20’nci yüzyılın ortalarında milyarlarca dolarlık bir endüstri hâline geldi. O gün bugündür büyümeye devam eden bu sektör büyük bir tehlikeyle karşı karşıya. Bilimsel gelişmeler mücevherlerin laboratuvarda üretilmesine olanak sağlıyor. Fakat asıl soru elmas sektörünün önde gelen isimlerinin bu yapay mücevherlerle nasıl başa çıkabildiği. Cevap sorunun içinde gizli. Tabii ki doğal elmaslara dair bir pazarlama gizemi yaratarak. Görünen o ki Kolorado, Broomfield merkezli yapay elmas mücevher girişimi, klasik bir numarayla sektörü sarsıyor. Laboratuvarda üretilen elmaslardan yapılan büyük mücevherleri yeni bir pazara satarak her geçen gün ilerleme kaydediyor. Bu yeni pazarsa Z kuşağının ta kendisi.TechCrunch’ın haberine göre seri girişimci Adam Hua’nın sahibi olduğu mücevher firması Pascal, kurulduğu 2021’den bu yana yaklaşık $10 milyon fon topladı. Önde gelen teknoloji yatırımcısı Andreessen Horowitz bu girişime yakın zamanda $2,5 milyon fon sağladı. Şirketin bu yıl $20 ila $30 milyon civarında gelir elde etmesi bekleniyor. TechCrunch’ın belirttiği gibi müşteriler markaya hayran olmaya başladı bile. Yaklaşık yüzde 20’lik kısmı yeniden satınalma eğilimi gösteriyor. Ne kadar büyük bir oran, değil mi? Birçok şirketin uğruna her şeyi yapabileceği kadar iyi bir istatistik.Hua’ya göre Pascal’ın en büyük farkı klasik teknoloji girişimi mantığıyla hareket edip mevcut elmas piyasasını altüst etmeye çalışmaması. TechCrunch’a konuşan Hua bunun yerine elmasların bir kültür üzerinden pazarlandığını söylüyor. Nişan yüzüğü gibi mücevherlerde kullanılan klasik lüks elmasların yanı sıra yeni, uygun fiyatlı bir elmas kategorisi yaratmayı amaçladıklarını belirtiyor.Aslında elmas kömür ya da grafit gibi bir karbon formundan ibaret. Tek farkı şaşırtıcı derecede mükemmel matematiksel hassasiyetle düzenlenmiş bir kristal içinde sıra sıra karbon atomundan oluşması. Doğal elmaslar, karbonun yerkabuğunun içinde, büyük kuvvetlerin etkisiyle sıkıştırılması ve ısıtılmasıyla oluşur.Laboratuvarda üretilen elmaslarsa karbonu alır, ısıtır ve makine kullanarak sıkıştırır. Doğanın yüzyıllar içerisinde yaptığının aynısı. Sadece laboratuvarda, daha az volkanla. Bazı yapay elmas şirketleri, geleneksel elmas madenciliğinin maliyetine ve ekolojik zararlarına işaret ederek mücevherlerini çevresel duyarlılıkla pazarlar. Fakat eleştirmenler, bu iddiaların bazılarının çevre dostu olduğuna dair bilgilerin, çevreyi kirleten elektrik santrallerinden gelen enerji kaynakları nedeniyle desteklenmediğini savunuyor.Pascal’ın satış söylemiyse çok daha basit. Tüm mesele benzer ağırlık ve kalitedeki gerçek elmasların 20’de biri fiyatına yapay elmaslar yaratarak mücevherleri daha erişilebilir hâle getirmek. Elmas fiyatlarını takip eden web sitesi diamonds.pro, bir karatlık doğal bir elmasın kalitesine göre bin ila 14 bin dolar arasında bir fiyata satılabileceğini söylüyor. Laboratuvarda üretilen bu elmaslar, kostüm takılarında kullanılan zirkonya veya alternatiflerinin aksine gerçek. Laboratuvar ortamında üretilmek dışında tek farkı yapay mücevherlerin kolayca renklendirilebilmesi. (Bu da doğal elmaslardan ayrıştıkları bir özellik.) Böylece yapay elmas şirketleri değişen moda trendlerini daha kolay takip edebiliyor. Hua yapay elmasların doğallardan daha parlak olduğunu ve bu nedenle TikTok videoları için daha bile iyi olduğunu söylüyor.Pascal’ın hitap ettiği pazarın müşteri portföyü Z kuşağından oluşuyor. Hua’nın da belirttiği gibi bu insanlar kalite ve kültürel ihtiyaçları için bir şey satın aldıklarında paralarının karşılığını almak istiyor. Bir iş planında “kültürel ihtiyaçlar” ve “TikTok” kelimelerinin yan yana yer alması eski kuşak iş analistleri ve psikoloji profesörlerinin biraz midesini bulandırabilir. Fakat influencer endüstrisinden kaçmak artık mümkün değil. Son veriler Amerikalı genç kuşakların yapay elmaslara gerçekten ilgi duyduğunu gösteriyor. Öyle ki laboratuvarda üretilen elmasların satışları 2022’den 2023’e yüzde 16 arttı. Üstelik Amerika’nın farklı şehirlerinde yapay elmas satışları kırsal bölgelere kıyasla daha fazla.Ummadık taş baş yarar. Teknoloji, 100 yıllık geçmişi olan milyar dolarlık işletmeleri bile altüst edebiliyor. Eğer niş bir pazarı keşfedebilen kurnaz bir girişimciyseniz, hızlı bir şekilde fon toplayabilir ve fikirlerinizi gelirlere dönüştürebilirsiniz. Mesele sadece doğru kültürel uyumu tespit etmekte.Orijinal yayın tarihi: 23 Nisan 2024Köşe yazarları tarafından burada paylaşılan görüşler, incturkiye.com’a değil, yazara aittir.Çok daha fazlası için Inc. Türkiye bültenlerine kaydolun.(*) Bu yazının çevirisinde Türk okura hitap etmek için birtakım değişiklikler yapılmıştır.