1950’de Alan Turing öncülüğünde “Makineler düşünebilir mi?” sorusunun cevabını arayan bilim insanlarından da anlayacağınız üzere 1950’li yıllar, bilim dünyasının insan zihninin görevlerini devralacak makineleri programlamaya odaklandığı bir zaman dilimi olmuş. Turing’in kaleme aldığı Imitation Game (Taklit Oyunu) makalesinin ana fikri olan bu soru bugün her zamankinden daha çok anılmayı hak ediyor.Kasım 2022’de OpenAI’ın ChatGPT’yi piyasaya sürmesiyle yapay zekâ oku yaydan çıkmış oldu. Ardından sadece Amazon ve Google gibi büyük oyuncular değil, tedarik zincirlerinden yazılıma kadar farklı sektörlerdeki girişimler de yapay zekâ ürünlerini çıkardı. İştah kabartan kıyasıya bir rekabetin yaşandığı 2023’te yatırımcılar, her $3’dan birini yapay zekâya ayırdı. PitchBook analisti Brendan Bucke’a göreyse bu yılın ilk çeyreğinden itibaren artış devam edecek. OpenAI’ın kurulalı daha dokuz ay bile olmayan Parisli rakibi Mistral aralık ayında $415 milyonluk bir fon artışının ardından $2 milyar değerlemeye ulaştı. Şirket, bu yılın başında Microsoft ve IBM’le de anlaşma yaptı.Yapay zekâ yeni değil. Fakat inovasyon hızı şaşırtıcı. En güzel kısmıysa artık daha ulaşılabilir olması. Etkin şirket yönetiminden pazarlama metni yazmaya, kodların temizlenmesine kadar yapay zekânın kullanım alanları şimdiden hayallerimizin ötesine geçti. Tabii ki size pembe gözlüklerinizi takın demiyorum. Sadece bilim kurgu filmlerindeki, “robotlar dünyayı ele geçiriyor” korkusunu bir kenara bırakalım diyorum. En azından o günleri görene kadar (!) teknolojiden en iyi şekilde nasıl yararlanacağımıza kafa yormaktan zarar gelmez. Bu yüzden ilerleyen sayfalarda sizi, yapay zekâyı işine entegre eden, girişimcilik kitabını ezber etmiş yedi isimle tanıştıracağım. Bu dosyada yok yok. LinkedIn’in kurucu ortağı Reid Hoffman’ın yapay zekâyı neden “zihnin buhar makinesine” benzettiğini ve bunun şirket yönetmekle ilgisini öğreneceksiniz. Buyrun başlayalım.SözlükYapay Genel Zekâ: Teoride insan zihnine eşdeğer ve hatta onu aşabilecek bir farazi yapay zekâ formu.Derin Öğrenme: Çok katmanlı yapay sinir ağları.Üretken Yapay Zekâ: Yeni ama türetilmiş içerik üretmek üzere veriyle eğitilen yapay zekâ programları.Halüsinasyon: Büyük bir dil modelinden elde edilen, ilk etapta makul gelse de hatalı olan veri. Model: Tahmin ve içgörü üretmek için metin veya sesli komut gibi girdileri işlemek üzere eğitilmiş bilgisayar programı.Nöron Ağı : Girdileri işleyen, hesaplama yapan ve çıktı veren, birbirine bağlı düğümlerden oluşan birkaç katman.Kişiye/Kuruma Özel Model: Operasyon, veri ve fikri mülkiyetin gizli kalmasını sağlarken, bir kuruluş veya bireyin kendine has ihtiyaçlarına hizmet eden özelleştirilmiş ve ince ayarlanmış bir yapay zekâ modeli.Artan FırsatlarAnna Bofa: Crate Kurucusu ve CEO’su, Los AngelesFotoğraf: Laurel GolioCrate, kurucusunun liderliğinde ilerleyen ve hem yatırımcılarının hem de yapay zekânın desteğiyle büyüyen bir teknoloji girişimi. İçerikleri, bir katalog düzeninde dosyalamaya yarayan Crate, eski bir Pinterest ve Google çalışanı olan 37 yaşındaki Anna Bofa tarafından 2021’de kuruldu. Kullanıcılarına seyahat rotası, hobi ya da tuttukları takım gibi tek bir konu hakkında internette bulunan tüm bilgiye erişimini sağlıyor. Ayrıca yapay zekâ yardımıyla restoran, ürün ve haberlere kadar kullanıcının talebine göre öneri oluşturuyor. Yaş, cinsiyet, müzik ve okuma zevkleri gibi ayrıntıları içeren araçlar, her personanın platformu nasıl kullanacağını tahmin ederek Crate’e tasarım ve kullanıcı deneyimiyle ilgili kararları şekillendirecek bilgiler sunuyor.Bofa, “Eskiden 20 kişiyle konuşup 20 persona elde ediyorduk. Şimdi beş kişiyle konuşup bir modele koyduğunuzda 100 farklı persona ortaya çıkarabiliyorsunuz.” diyor.Bu araçlar sayesinde, yalnızca 10 kişiden oluşan şirketin ürün testleri için çizdiği yol haritası da kısaldı. Böylece Crate, geçen yıl $5 milyon tohum yatırım aldı.Zamandan bol bol tasarruf eden Bofa, “Büyük bütçelere ve büyük ekiplere ihtiyacınız yok. Parlak fikirli bir avuç insan yeter.” diyor. --/<kevin j. ryanDeon Nicholas: Yapay Zekâ Destekli Müşteri Hizmetleri Sağlayıcısı Forethought’un Kurucu Ortağı ve CEO’su“Gelecekte yapay zekâ sohbet robotları ve yapay zekâ müşteri temsilcileri arasında büyük fark olacak. Bir sohbet robotu sorduğunuz sorulara bulduğu en iyi cevabı vermeye çalışırken temsilciler işi ileri taşıyarak sizin adınıza harekete geçebilir.Yapay zekânın karar vermek için kendini tekrar tekrar sorgulamasını sağlayan “düşünce zinciri” adlı bir teknikten bahsedeyim. Diyelim ki bir müşteri hizmetleri temsilcisi geliştiriyorsunuz. Bu teknikle bir sorunu tanımlayabilir, gereken olası eylemler için seçenek sunabilir ve ardından hangi eylemi neden yapması gerektiğine karar verişini izleyebilirsiniz.”Riski Analiz EtTrevor Burgess: Neptune Flood Insurance CEO’su, St. Petersburg, FloridaSigortacılarla konuşmayı sevmesek de herkesin sağlık, ev, araba için poliçelere ihtiyacı var. 51 yaşındaki Trevor Burgess sigorta şirketi Neptune Flood Insurance’ın sahibi. Burgess’in bu yatırımının sebebi, bir sigorta eksperinin üstlendiği tüm görevleri yerine getirebilen Triton adlı yapay zekâ tabanlı sistemin geliştirilmesine yardımcı olmak.Burgess’in aklına bu yatırım nereden geldi diye düşünüyorsanız cevap yedi yıl boyunca sel bölgesinde yer alan Florida’da bir bankayı yönetmesinde saklı. Mülk almak için kredi çekenlerin taşınmazları, yüksek riskli bir sel bölgesindeyse banka sel sigortasını zorunlu kılıyor. Burgess, “Sadece bir API sistemi oluşturarak gerekli belgeleri indirip dosyaya otomatik olarak ekleyebileceğimizi ve böylece birçok sorundan kaçınabileceğimizi fark ettim.” diyor.Sistemin karşı karşıya kaldığı en yoğun talep, 2022’de Florida’yı vuran Ian Kasırgası çıkmadan bir gün önce 56 bin kişinin yaptığı bireysel başvurular olmuş. Ama Burgess’e göre Triton’un maharetleri bundan çok daha fazla alana etki ediyor. Mesela, sigortacılar bir mülkün doğası gereği riskli olup olmadığı hakkında gayet “akılcı tahminler” yürütebilirken yapay zekâ, selin bir evde yol açabileceği “umulmadık” hasarları, tüm boyutlarıyla önceden tespit edebilme becerisine sahip. Bu hesapları Triton yaptığı için, şirketin 15 kişilik müşteri memnuniyeti ekibi 170 binden fazla müşteriye hizmet verecek zamanı bulabiliyor. Yapay zekânın tüm katkılarına rağmen Burgess, kasırgada her şeyini kaybetmiş biriyle konuşmak gibi zor anlarda insani bir dokunuş gerekeceğinin altını çiziyor. --/<ben sherryGüveni İnşa EtEunice Park: Airem Kurucusu, Syosset, New YorkDermatolojik bir rahatsızlığınız olduğunda sonuçları değerlendirecek ve tedaviyi yürütecek objektif bir gözlemciye ihtiyacınız olur. O gözlemcinin insan olmadığını düşünün.Airem, Kore güzellik sırlarının uygulandığı New York merkezli bir tıbbi spa zinciri. 2022 sonundan beri, artırılmış gerçeklik ve yapay zekâ güzellik teknolojisi şirketi, Taipei merkezli Perfect Corp.’un cilt analiz yazılımını kullanıyor. Bu işbirliği, müşterilerin spa zincirini tekrar ziyaret etme oranını yüzde 31 artırmış. Hatta geldiklerinde yaptıkları harcamaların hacmi de yüzde 47 büyümüş. Airem kurucusu 44 yaşındaki Eunice Park, bu başarının hakkaniyetle kazanıldığını söylüyor.Gelen müşterilere gereksiz bir ton ürün ya da hizmet satmadıkları, zor durumlarını istismar etmedikleri için içi rahat. Park, “Müşterilerimiz bize gelmeden önce zaten detaylı araştırma yapıyor. Biz onlara bir şey satmıyoruz, onlar araştırıp istediklerini almaya geliyor.” diyor. (rebecca deczynsk)Ben Schreiner: Amazon Web Services’da ABD İçi Ticari Satış Bölümü İş ve İnovasyon Geliştirme ve Pazara Açılma Birimleri Başkanı“Pek çok işletme teknolojiyi satın aldıktan sonra çivi arayan bir çekiç gibi, çözecek sorun arıyor. Oysa müşterilerime her zaman söylediğim gibi, çözülmesi gereken sorunu tespit etmeden teknolojiye odaklanmamak gerekir. Önce şu soruları cevaplamalısınız: “En çok parayı neye harcıyorum? En çok zamanımı neye harcıyorum? Müşteriler en çok hangi konuda şikâyet ediyor?” Yapay zekâ yardımıyla bu sorulardan birine bile cevap üretseniz, şirketin gidişatını hepten değiştirebilirsiniz.Yapay Zekâ Tutkunu: Reid HoffmanYazar: Sam BlumFotoğraf: Ulysses OrtegaNetwork konusundaki uzmanlığının yanına şimdilerde yapay zekâ girişimciliğini da ekleyen LinkedIn kurucusu Reid Hoffman, yapay zekâ ve sosyalleşme üzerindeki potansiyel etkileri konusunda epey iyimser.56’lık Reid Hoffman, sosyal medya çağının baş mimarlarından biri. Şimdilerde yapay zekâyı dilinden düşürmüyor. OpenAI’a yaptığı yatırımlardan söz etmiyorum bile. Şimdilerde Karén Simonyan ve Mustafa Süleyman’la birlikte Kaliforniya, Palo Alto’da kurduğu Inflection Al’la gündemde. Bu üçlü gerçekten çok güçlü. Inflection’ın Pi adını verdikleri kişisel zekâ aracını geliştirebilmek için başta Bill Gates, Eric Schmidt ve Nvidia olmak üzere birçok yatırımcıdan $1,5 milyar topladılar. Mart ayında, Simonyan ve Süleyman Microsoft’a geçmek için Inflection’dan ayrıldı. Pivot edeceğini duyuran şirket, artık tüketiciye yönelik bir akıllı asistan olmak yerine ticari müşteriler için yapay zekâ modelleri oluşturmaya ve test etmeye odaklanacak.Dostlar masadan birer birer eksilse de Hoffman şirketin lideri olarak mücadeleye devam ediyor. Sadece bir yıla çok şey sığdıran Hoffman’la iyimserlik akan sohbetimize buyrunuz.Inc.: Yapay zekâya olan bu iştahınızın ardında yatan sebep nedir?Hoffman: Dünya üzerinde her biri birer tıbbi asistan uygulamasını destekleyecek 5 milyar akıllı telefon var. Bunun insanlık için ne kadar önemli olduğu su götürmez bir gerçek. Yapay zekâyla yapabileceklerimizi hayal edebildiğim için yaklaşımım olumlu: Yapay zekâ insanlığın güçlenmesinden başka bir şeye hizmet etmiyor.Inc.: Peki endişeleri ne yapacağız? Hoffman: Açık konuşmak gerekirse aldığım eleştiriler beni hiç şaşırtmadı. Demokrasiye vereceği zarar, işimizi elimizden alacak kaygısı ve belki de insanlığın sonunu getireceği spekülasyonları zaten kaçınılmazdı.Tüm eleştirilere dair tek endişem, olası riskleri dillendirenlerin insani bir tutum sergilediklerine inanması. Topluma en çok zarar veren şeyin bu tutum olduğunu nasıl görmüyorlar gerçekten anlamıyorum. Arabaya binmeyin demekten bir farkı yok bence. Daha nasıl çalıştığını bile anlamadığınız bir şeyi nasıl düzeltebilirsiniz? Hele önce bir kullanın, sonra bakarsınız.Inc.: Yapay zekâ üzerine çalışan biri olarak, sizce ne gibi sorunlar var? Hoffman: Siri, Alexa ve Google Home, çoğunlukla belirli cihazlardaki temel elektronik işlevler için bir ses arayüzü sağlıyor. Diyelim ki canınız salçalı makarna yemek istedi. Bu üçü size yalnızca internetteki tarifleri gösterir. Fakat hiçbiri elinizdeki malzemelerle hangi yemeği yapabileceğinizi söyleyemez. Örnekler çoğaltılabilir.Yapay zekânın becerileri hâlâ çok sınırlı. Bana kalırsa en büyük sorun, bu maliyetli hizmeti yaygınlaştırma meselesi. Herkes için erişilebilir hâle gelmezse yapay zekânın eksikliklerini keşfedip geliştiremeyiz.Inc.: Peki, ChatGPT’yle kitap yazan bir yatırımcı ve girişimci olarak yapay zekâyı nasıl kullanıyorsunuz?Hoffman: Bazen yatırım yapmayı düşündüğüm şeyler hakkında karşılaştırma yapmak için bilgileri ChatGPT’ye veya Bard’a koyuyorum. Bu iki sistemin çalışma prensipleri benzer olsa da performansları gerçekten birbirinden çok farklı.Örneğin yatırım yapmayı düşündüğüm ilginç bir alandan bahsedeyim. Yapay zekâ ve sentetik biyolojinin gerçekten ilginç bir kesişimi var. Yapay zekâya bu konudaki olası bir yatırımla ilgili sorular sorarım. Hastalık teşhis etmemize ve mRNA aşılarını geliştirmemize nasıl yardımcı olabilir? Temel riskler neler? Şu anda asıl sınırlayıcılar neler?Hepsini cevaplayamasa da üzerine bir şeyler kurabileceğiniz sağlam bir temel sağlıyor. Bunu, bir araştırmaya başladığınızda ilk Wikipedia’ya bakmak gibi düşünebilirsiniz.Inc.: Sizce liderler çalışanlarını kızdırmadan onlarla yapay zekâ konusunu nasıl konuşmalı?Hoffman: Dedem bilgisayar kullanmayı reddettiği için her şeyi daktiloyla yazardı. Teknolojiyi böyle geliştiremezsiniz. Bunlarla mücadele etmek zorundayız. Ben yapay zekâyı, zihnin buhar makinesine benzetiyorum. Sanayi devriminin toplumu nasıl değiştirdiğini 200 senedir konuşup duruyoruz. Bu makine gelene kadar orta sınıf diye bir kavram yoktu. Oysa şimdi dünya kocaman bir orta sınıf cehennemi. Her dönüşüm biraz sancılıdır. Biz Endüstri Çağı’nı atlatmış insanlarız. 4-5 yaşındaki çocuklar fabrikalarda çalıştırıldı. Biz çocuk işçiliğini çözmek zorunda kaldık. Sendikalaşma süreci yaşayan bir toplumuz. Lütfen vizyonumuzu belirlerken biraz tarihe bakıp ders çıkaralım. 200 yıl önce kas gücümüze göz diken buhar makinelerinin bu kez zihnimize aynı şeyi yapmasıyla yine bir dönüşüm yaşayacağız. Tabii ki günlük hayattaki iş akışımızda bazı görevler değişecek. Ama unutmayın bu bizlerin yönlendirmesi gereken bir dönüşüm.Asıl soru şu: Bunu mümkün olduğunca zarafet ve insaniyetle nasıl aşabiliriz?Inc.: Peki Inflection’ın kendi büyük dil modeli Pi nasıl bir rol oynuyor?Hoffman: Pi’yle istediğiniz her konuda sohbet edebilirsiniz. Şiir, spor, varoluşsal sancılar ya da gündelik hayatın dertleri… Pi’yi araştırma asistanı, birlikte fikir ürettiğiniz konuşkan bir yol arkadaşı, öğretmen ya da fikirlerinizi test edecek ekip arkadaşınız gibi düşünün.Inc.: 10 yıl sonra yapay zekânın akıbeti ne olacak?Hoffman: Beş ya da 10 yıl sonra bu röportajı okuduğumda ne salak adammışım dememek için çok kesin konuşmayacağım. Bu hayatta öğrendiğim bir şey varsa o da gelecek her zaman düşündüğümüzden daha yakın ve yabancıdır. O yüzden sadece umduklarımdan bahsedeceğim. Umarım üç ila beş yıl içinde, bir bilgisayara erişimi olan herkes için tıbbi asistan ve öğretmene erişmenin yolunu bulmuş oluruz.Çalışanların kariyerlerine ilişkin sorularını yanıtlayan yapay zekâlara sahip olacağımızı düşünüyorum.Inc.: Sizce yapay genel zekâ ve yapay zekânın, insan zekâsını aştığı gelişmeler görecek miyiz? Nvidia’nın CEO’su yakın zamanda bunun olacağını söyledi, korkmalı mıyız?Hoffman: Burada bazı makul insanların endişelerini görüyoruz. Uzun vadeli insan ve yapay zekâ birlikteliğinin yarınlarını düşünmeliyiz. Bazıları insanlara saldıracak zalim robotlardan endişeleniyor.Akıllı bir iyimserliği yeğlerim. Ne zaman yeni bir teknoloji çıksa, ilk olarak kötü niyetli insanların bu sistemleri insanlığın aleyhine nasıl kullanabileceğini düşünürüm. Gerçi şimdiye kadar, üst yapay zekânın yeteneklerimizi geliştirme konusunda hep ekmeğini yedik.Renée Richardson Gosline: MIT Dijital Ekonomi İnisiyatifi İnsan Odaklı Yapay Zekâ Grup Başkanı“Üretken yapay zekâ, internette bulunduğu hâliyle en olası cevapları derliyor. Bunun iki anlamı var. Birincisi, eğer stratejiden bahsediyorsanız, muhtemelen aradığınız şey burada değil. Bazen üretken yapay zekâyı, inovatif olacağım derken yapabileceğim hataları yakalayabilmek için kullanıyorum. Her halükarda genel kanıyı görmemi sağlıyor. Yapay zekâ dünyasını keşfetmek isteyen bir acemiyseniz işe üretken yapay zekâyı kullanmakla başlayabilirsiniz.İkincisiyse, üretken yapay zekâ en yaygın olan cevabı verebilmek için istatistiklerden yararlanıyor. Önyargılı ve zararlı içerikler tarafından da eğitilebilir. Ayrıca üretken yapay zekâ geribildirim döngüsüne giriyor. Örneğin kendisine referans verdiği bir sistem ortaya çıkıyor.” Tahmine Dayalı İşleri Yok EtLarry Schwartz: Aetrex CEO’su, Teaneck, New JerseyFotoğraf: Joel Arbaje56 yaşındaki Larry Schwartz, teknolojiyi yıllardır müşterilerinin doğru ayakkabıyı bulması için kullanıyor. Şimdilerde yapay zekâ sayesinde bu tutkusunu tüm sektöre yaymayı umuyor. Aetrex, 1946 yılında dedesi ve kardeşi tarafından kuruldu. 1998’de işletmeyi babasından devralan Schwartz, online ayakkabı satışlarının yaklaşık yüzde 30 ila 40’ının yanlış numara yüzünden iade edildiğini söylüyor.İşi devraldığından beri Schwartz, bu sorunu 3B tarama yapabilen derinlik algılayıcı kameralar gibi çeşitli araçlarla çözmeye çalıştı. Bu çaba, 2018 yılında şirketin yıldız ürünü Albert’ın ortaya çıkmasını sağladı.Şimdi, hem 3B ayak taramalarını hem de ayak basıncı verilerini yakalayan en son sürüm Albert 2 Pro, dünyanın dört bir yanındaki ayakkabı mağazalarında kullanılıyor. Schwartz, “Yapay zekâ sayesinde beden tahmin etme devri bitiyor. Bu verilerle sektörün ayakkabı geliştirme konusunda tahminlerle hareket etme devri de son bulacak.” diyorGadi Amit: Stratejik Teknoloji Tasarım Stüdyosu, NewDealDesign Kurucusu ve BaşkanıFotoğraf: Joel Arbaje“İnsanların her tuhaflığı ve eksikliğiyle yapay zekâyı kullanırken hissettiği korku ve huzursuzluğun etraflıca ele alındığını düşünmüyorum. Tesla kullanan insanların nadir de olsa direksiyonu tutması gerektiği üzerine çok konuştuk. Fakat yapay zekânın yarattığı huzursuzluğa kimse değinmedi.İlk olarak bu eksikliklerin gerçek teknik problemler olduğunu ve insanlar için güven problemi yarattığını anlamamız gerek. Bu konuyu bilgisayar mühendislerine bırakmak yerine beşeri bilimler ve sanat mezunlarına teslim etmemiz gerek. Açıkçası ben bu durumdan son derece rahatsızım.”Peggy Tsai: Yapay Zekâ Destekli Veri Analitiği Platformu, BigID’nin Baş Veri SorumlusuFotoğraf: Schaun Champion“İlk başta bu büyük dil modellerini geliştirdikten hemen sonra şirketler doğruluk, verimlilik ve genel etki açısından yatırımlarının getirisini göremedi. Böylece daha küçük dil modelleri oluşturulmaya başlandı. Bu modeller insan kaynakları gibi belli bir birim için ya da bir amaçla oluşturuldu. Şirketler bu yolla ihtiyaç duydukları modelin boyutundan kaynaklanan bilgi, işlem gücü maliyetini azaltabilir. Sadece belli başlı veri kaynakları ve bilgileri dil modellerine yükledikleri için daha kaliteli veri elde edebilirler. Yapay zekâdan beklentimiz teknolojinin yeni oyuncağı olması değil, herkesin görevinin bir parçası olması.”İlkeleri DüzenleDelali Dzirasa: Fearless Kurucusu ve CEO’su, BaltimoreFotoğraf: Schaun ChampionTeknoloji bağımlılığı, dijital hizmet sunan Fearless’ın doğasında var. Ama New Jersey eyaleti için web sitesi tasarlamak ve Florida’ya Pinellas County okul sistemi kurmak gibi devasa ve karmaşık projeler gelince, bağımlılığımız bir zorunluluk hâline de geldi. 250’den fazla çalışanı olan şirket, proje yönetimi ve şirket içi iletişimi daha etkili hâle getirmeyi planlıyor. Peki nasıl?Yapay zekâyı sürece dahil ederek tabii. Fearless, toplantıları yazıya dökmek için Otter.ai, Fireflies.ai ve yakın zamanda Zoom’un kendi içinde çıkardığı ürün gibi araçları kullanıyor. Daha sonra dışarıdan hassas bilgilere erişilemeyecek şekilde özel olarak inşa edilmiş platformlar kullanarak bu deşifreleri, OpenAl’ın ChatGPT ve Anthropic’in Claude’u gibi büyük dil modellerine aktarıyor. Amaç düzinelerce katılımcının olduğu bir görüşmenin duygusal analizini yapmak, geribildirimleri kağıda dökmek ve konuşmaların özetini çıkarmak. Fearless kurucu ortağı ve CEO’su 43 yaşındaki Delali Dzirasa’a göre, etkisi epey büyük. Dzirasa, “Bu sayede hızlandığımızı ve daha az hata yaptığımızı gördük. Ürünlerimizi tasarlarken ayakları yere basan kararlar vermemize de yardımcı oluyor.” dediTalep Ölçme ve İhtiyaçları ÖngörmeLuke Saunders: Farmer’s Fridge Kurucusu, ŞikagoFotoğraf: Lawrence AgyeiLuke Saunders, “israfı bitirdik” demek için yola çıkanlardan değil. Bu sadece şirketin yapay zekâya girişinin hoş bir yan ürünü. 2013’te Şikago’da paylaşımlı bir mutfak alanında kurduğu taze gıda otomatıyla Farmer’s Fridge’in startını veren 38 yaşındaki girişimci, israfın yakın zamanda büyük bir sorun olacağının farkındaydı. Buzdolabı diye tanımladığı 10 otomata sahip olduğu dönemde, Saunders ürünlerinin sadece yarısını satıyor, geri kalanını ya bağışlıyor ya da gübreye dönüştürüyordu. İlk başlarda, çürük marulları çöpe atmadan dolabını yeşil yapraklı sebzelerle doldurmanın “resmen imkânsız” olduğunu düşünüyordu. Her şey veri bilim stajyerinin işe alınmasıyla başladı. Seçili lokasyonlardaki belirli yemeklere olan talebi ölçüp fiyat dalgalanmalarını belirleyen Uber’in halka açık algoritmasını kullanan yapay zekâ modelinin kurulmasıyla, şirketin kaderi değişti.Uber, bu algoritmayı yoğun zamanlarda fiyatları artırmak için kullanırken, Farmer’s Fridge, şehrin muhtelif yerlerine koyulan makinelerde hangi yemeklerin daha çok tercih edildiğini tespit etmeye çalışıyor. Çıkan istatistiğe göre stoklarını güncelliyor. Böylece, malzeme tedarikçilerine aylar öncesinden sipariş verebiliyor. Ayrıca Saunders bunun fiyatların düşmesine ve gıda israfının azaltılmasına yardımcı olduğunu söylüyor. Şu an şirketin 100’den fazla aracı, haftada en az 20 kez, bin 200’den fazla akıllı buzdolabını yeniden dolduruyor.Saunders, yapay zekâyı ürün fiyatlandırmasını belirlemek için de kullanıyor. Mesela, bir bölgede hindi füme satışları düştüyse hemen o ürüne indirim geliyor. Bu fırsatlar, mobil uygulama aracılığıyla müşterilere bildiriliyor. Saunders’a göre, hayata geçirdikleri uygulamalar sayesinde gıda israfı yüzde dördün altına düştü.Meredith Whittaker: Özel Mesajlaşma Uygulaması Signal Kurucusu ve NYU AI Now Enstitüsü Kurucu Ortağı“Bu sistemleri büyük ölçekte üretip dağıtabilen az sayıdaki aktörün üzerinde teknolojilerini lisanslama, uzun vadeli bulut sistemleri anlaşmaları yapma ya da yapay zekâyı kullanmaları yönünde ciddi baskı var. Bu baskı Google, Microsoft, Amazon ve diğer yapay zekâ devlerinin kârını ve pazar paylarını artırmasına yol açıyor. İş dünyası için bu durumunun faydalı olduğundan emin değilim.”Yorumları Ciddiye AlSumir Meghani: Instawork Kurucu Ortağı ve CEO’su, San FranciscoFotoğraf: kelsey mclellanEsnek iş piyasası platformu Instawork, serbest çalışanlarla işverenleri bir araya getiren algoritmaları hep kullanagelmişti. Sekiz yıllık şirket, kendi serbest çalışanlarının yeni nesil işlere uygun olup olmayacağını belirlemek konusundaysa geçtiğimiz yaza kadar personeline güveniyordu. Fakat 42 yaşındaki kurucu ortak ve CEO Sumir Meghani’ye göre pek verim alamamışlar. “Ekibin seçtiği serbest çalışan işe uymadığı için çoğu zaman ya proje iptal oluyordu ya da yarım yamalak iş çıkıyordu.” diyor.Maghani Mayıs 2023’te dört mühendisten oluşan ekibiyle olaya el attı ve serbest çalışanların performansları hakkında Instawork’e girilen yorumları tarayan bir yapay zekâ geliştirdi. Örneğin bir depo için 45-50kg kaldırabilecek biri aranıyor diyelim. Şirketin teknolojisi, yöneticilerin benzer işler yapan serbest çalışanların performansları hakkında platforma bıraktığı geribildirimleri tarayıp ağır kaldırabilen çalışanları filtreliyor.Yapay zekânın sürece dahil olmasıyla yaklaşık 450 kişilik şirket, tamamlanan vardiyaların sayısı ve işveren memnuniyeti gibi kıstasları ölçüt alarak, eşleştirmelerin kalitesinde yüzde 30 ila 50 arasında bir iyileşme görmüş. Meghani, “Bizim ölçeğimizdeki bir şirkette, bu eşleştirmelerin elle yapılması imkânsız. Bir insan asla yapamaz.” diyor. Hem işverenlerin hem de çalışanların bu uygulamadan memnun kaldığını söylemeden geçemiyor.Son olarak Meghani, “Bir çoğumuz yapay zekânın avukat, mühendis ve muhasebecileri nasıl etkileyeceğini düşünüyoruz. Bense bir garsona nasıl ekstra para kazandıracağına odaklanıyorum.” diyor.Kevin Guo: Yapay Zekâ Destekli Görüntü Tanıma Sistemiyle Tanınan Derin Öğrenme Girişimi Hive’in Kurucu Ortağı ve CEO’su“Eğer bir işletme sahibiyseniz acilen yapay zekâyla tanışmanız lazım. Fakat öte yandan, tüm sektörlerin yapay zekâyı benimsemelerinin internette olduğu kadar hızlı olacağını sanmıyorum. Zira bu teknoloji görece daha yavaş gelişiyor. Elbette, müşteri hizmetleri gibi çoktan radikal bir şekilde değişime uğrayan sektörler yok değil. Uzun vadedeyse sağlık sektörünün tamamen yapay zekânın kontrolüne geçeceğini, yapay zekâ çıkışlı ilaçları ve teşhisleri konuşacağımızı düşünüyorum. Yapay zekânın yarattığı değişimin etkisi internet kadar, hatta daha da büyük olacak ama bu onlarca yıl sürecek.”Ek Röportajlar: Jennifer Conrad