Eskiden dünyadaki teknik bilginin yüzde 80’inin patent verilerinde olduğunu söylerdik.Bence artık bu bilgiyi unutalım. Çünkü yapay zekâ kavramını ve ülkelerin özellikle bu dönemde savaş endüstrisinden kazandığı —maalesef böyle bir endüstri var—gelirleri düşününce bu oranlarda değişiklik olduğunu söylemek mümkün. Teknolojik gelişmeler ve küresel köydeki rekabet aktörlerinin değişmesiyle âdeta büyük bir soğuk savaş başladı ve bu da patent verilerine yansıdı.Önce bunu açıklayayım.Bir makineyi onlarca, yüzlerce hatta binlerce patentin bir araya gelmesinden oluşan ve şayet kriterleri sağlıyorsa patente konu olacak bir son ürün olarak düşünebiliriz.Artık ülkeler teknolojilerin anlaşılmaması için son ürünleri daha ince eleyip sık dokuyarak patent başvurusu yapıyor. Çünkü savaş durumlarında ellerindeki teknolojinin çok da açığa çıkmasını istemiyorlar. Tüm bileşenlerine patent alınsa da son ürün için ticari sır değerlendirilmesi yapılarak bu süreçleri gizlilik içinde yürütüyorlar.Özellikle son yıllarda Çin’in arenada yerini alması ve yapay zekâ süreçleriyle birlikte, başvurusu yapılan patentlerin çok daha parçalı korunmaya başlandığını patent sektöründe çalışan profesyoneller olarak bizler de analiz ediyoruz. Elbette daha önce de böyle bir yaklaşım sonucu bazı son ürünler patent verilerinde pek yer almıyordu. Ama bu durum artık bir istatistiğin çok ötesinde, tamamen devlet sırrı niteliğini taşıyan ürünlerle birlikte neredeyse teknik bilginin hiç paylaşılmadığı bir hâle geldi. Bu sebeple patent verilerinin, özellikle savaş endüstrisi için ansiklopedi niteliğindeki gücü zayıfladı. Dolayısıyla elimizde, devletlerin elindeki teknolojinin ne olduğuna dair veri kalmadı.İstatistiklerle SavaşSon dönemin sivilleri de içine alan en acımasız ve büyük savaşı şüphesiz ki, Filistin halkına karşı gerçekleştiriliyor. Tüm bu çerçeveyi bu yönden ele almak istediğimde BBC’nin İsrail’in savaş teknolojisi üzerine yaptığı bir haber karşıma çıktı.Haber 2022 tarihli bir raporda İsrail tarafından üretilen savaş endüstrisi araçlarını anlatıyordu. Barak Tankları, Spark İHA’sı, Spike FireFly Dolanan Mühimmatı, Iron Sting adlı havan topu mühimmatı, herkesin bildiği Demir Kubbe ve haberde genişçe yer verilen yapay zekâyla hedef belirleyen diğer silahlar…Biz hep ne deriz? “Bir ülkenin teknolojisi ne kadar gelişiyorsa patent sayısı da o kadar artar.” İsrail için bu istatistik pek de öyle gerçekleşmemiş gözüküyor.İsrail patent başvurularına bakalım. Statista’nın 2022’de İsrail’deki patent başvurularının teknoloji alanına göre payını incelediği raporunda, savaş endüstrisine dair bir atılım olduğu söz konusu değil. Aşağıda raporu inceleyebilirsiniz.Daha büyük resimde, yine Statista’nın yayınladığı bir başka rapora göz atalım. Dünyanın en büyük patent ofislerinden biri olan Avrupa Patent Ofisi’ne 2013-2022 yılları arasında İsrail tarafından yapılan başvuruların sayılarına da aşağıda yer veriyorum.Koskoca bir savaş endüstrisinden bahsederken, İsrail’in toplam patent başvuru sayısını dikkatle incelemenizi isterim. Zihninizde daha net karşılık bulması için bir veri daha paylaşayım: 2022’de Çin merkezli teknoloji devlerinden sadece biri olan Huawei’in tek başına yaptığı başvuru sayısı 4 bin 505. Buna karşılık böyle bir teknoloji üreten İsrail’in başvuru sayısı bin 741.Tüm bu istatistikleri göz önünde bulundurduğumuzda, patent verilerinin özellikle savaş endüstrisi bakımından artık teknolojiyi takip edebileceğimiz bir yer olmadığını söylemek mümkün. Yüzde 80’lik teknik bilginin neredeyse savaş endüstrisindeki son ürünler için yüzde 20’lere düştüğü, iyimser bir analizle belki yüzde 30’larda olduğu değerlendirmesine varabiliriz. Bu oran son ürün için neredeyse sıfır noktasına da inebilir.Tabii ki devlet sırrının patent verilerine açılması gerektiğini söylemiyorum. Elbette bahsettiğim bu değil. Sadece işlevsel açıdan baktığımda artık bu verilerin özellikle savaş endüstrisi için geçerli olmadığının istatistiklerle ortada olduğunu savunuyorum.Özellikle İsrail’e dair istatistikler gösteriyor ki, tüm endüstri devlet sırrı niteliğinde korunuyor ve tüm gelişmeler kapalı kapılar ardında, “kozmik” odalarda gerçekleşiyor. Ve bence sadece İsrail’de değil, tüm ülkelerde savaş endüstrisine ait teknik bilgiler bu yönetim tarzıyla korunuyor.Ne diyelim, tabii ki savaşlar olmasın…Tüm teknolojiler insanlığı en yüksek hayrına hizmet etsin.Ve patent verilerinde tüm bilgiler yer alsın ki insanlığın gelişimi için herkes teknolojiyi bir üst kademesine taşıyabilsin. Böylece kaynaklarımızın sınırlı olduğu bu küresel köyde bir arada yaşayabilmenin bir yolunu bulabilelim.Köşe yazarları tarafından burada paylaşılan görüşler, incturkiye.com’a değil, yazara aittir.Çok daha fazlası için Inc. Türkiye bültenlerine kaydolun.