Gıdanın geleceği teknolojinin ellerinde. Artık yiyeceklerin tarlada değil laboratuvarda yetiştiği, gıdaların bir tıkla evimize geldiği senaryoda yatırımcıların gıda teknolojisi şirketlere oluk oluk para akıtacağını düşünüyorsanız yanıldınız. İşin aslı şu ki yatırımcılar sermayelerini riske atacakları gıda teknolojisi şirketlerini seçerken çok daha dikkatli. Pitchbook tarafından yayımlanan bir rapora göre gıda teknolojisi alanında yapılan anlaşmaların toplam değeri geçtiğimiz iki yılda üst üste yüzde 50 azaldı. Küresel ölçekte gıda teknolojisi girişimlerine yapılan risk sermayesi yatırımı 2022’de $22,5 milyarken 2023’te $9,2 milyara düştü. Üstelik bu 2021’deki en yüksek seviye olan $39 milyarın epey altında. 2023’teki anlaşma sayısıysa bir önceki yıla göre düşüş yaşayarak 2 bin 52’den bin 393’e geriledi.Rapora göre bu düşüşün sebeplerinin başında enflasyon ve yüksek faiz geliyor. Ayrıca şirketlerin satınalma veya halka arz (IPO) yoluyla exit etmesi için pek fazla fırsat yoktu. Koşullar özellikle çiçeği burnunda girişimciler için hayli zorlayıcı olabilir. Zira anlaşmaların büyük bir kısmı geç ve büyüme aşamalarında gerçekleşiyor. E-ticaret, şirketlerin sadece son çeyrekte $478 milyonluk yatırım toplamasıyla en yüksek başarıyı gösteren sektör oldu. İyi performans sergileyenler arasında Marc Lore’un kurduğu ABD merkezli hayalet mutfak şirketi Wonder da var. Şirket Kasım 2023’te Nestlé’den $100 milyon yatırım aldı. Hem de rakipleri ha battım ha batacağım diye mücadele ederken…Raporda başta fermente gıdalar, alternatif proteinler ve yosunlardan yapılan ürünler de dahil olmak üzere gelecekteki gıda türleri için umut verici eğilimlere dikkat çekildi. Bitki bazlı protein şirketleri, müşterilerin ürünlerin içeriklerini sorgulaması veya et alternatiflerinin lezzetini sevmemesi nedeniyle satışlarda durgunluk yaşadı. Fakat genel olarak Pitchbook, özellikle ürünler geliştikçe talebin de artmasını bekliyor. Rapora göre ABD Ordusu bile yemek tesislerinde Impossible Foods’un bitki bazlı ürünlerini sunmaya başladı.Karbondioksiti proteine dönüştürmek için maya kullanan Lisa Dyson’ın Air Protein’i de raporda öne çıkıyor. Belirtilene göre San Leandro merkezli şirket bugüne kadar $100 milyonun biraz üstünde fon topladı, lezzet ve içerdiği besin değerleri bakımından et ve deniz ürünlerini taklit edecek ürünler geliştirdi. Ek olarak, “Şirketin üretim süreci son derece ölçeklenebilir. Ayrıca çeşitli coğrafi bölge ve iklimlere uyarlanabilir. Air Protein yenilenebilir enerji kaynaklarından ve biyoreaktörlerden yararlanarak, daha ucuza daha etkili protein üretebiliyor. Bu süreçte üretim yapmak için ihtiyaç duyulan tüm malzeme ve enerji türlerinden de tasarruf ediyor.”Orijinal yayın tarihi: 18 Mart 2024Köşe yazarları tarafından burada paylaşılan görüşler, incturkiye.com’a değil, yazara aittir.Çok daha fazlası için Inc. Türkiye bültenlerine kaydolun.(*) Bu yazının çevirisinde Türk okura hitap etmek için birtakım değişiklikler yapılmıştır.