Etkili bir özgüven duygusuyla rahatsız edici kibir arasındaki o ince çizgi, tam olarak nerede çekilir? Bu sorunun cevabını net olarak vermek biraz zor. Bazı araştırmalara göre, hak edilmemiş olsa bile aşırı güven büyük kazançlar sağlıyor. Kimileriyse kendini övüp durmanın genellikle ters teptiğini gösteriyor.Denkleme cinsiyet faktörünü de ekleyince soru daha da çetrefilli hâle geliyor. Erkekler yaptığında özgüven işareti olarak değerlendirilen kimi davranışların, kadınlar tarafından yapıldığında ukalalık olarak algılanma veya uygunsuz karşılanma olasılığının yüksek olduğunu ortaya koyan birçok araştırma var.Peki, bir girişimci olarak, işinizi ve kendinizi karşı tarafa nasıl satacaksınız? Ya da kibirli ve yapay bir tavır sergilemeden sınırları nasıl koruyabilirsiniz? Gelin bu sorulara cevap verebilmek için risk sermayesi şirketi Andreessen Horowitz’in ortağı Andrew Chen’e kulak verelim. Bunu bir akşam yemeğinde söylersem utanır mıyım?Andrew Chen blogunda şöyle yazıyor: “Girişimler genellikle takımlarını tanıtmakta zorlanır. Fakat erken aşama dahi olsalar sermaye toplamak adına bunu iyi yapmak son derece önemli.” Chen’e göre girişimciler genellikle kendi başarılarını yeterince ön plana çıkarmadığında hata yapar, aşırı özgüven sergileyip potansiyel yatırımcıları uzaklaştırarak değil.Chen’in “akşam yemeği daveti testi” adını verdiği bir özgüven kontrol yöntemi var. Bu düşünce deneyi, kendinizi yeterince özgüvenli bir şekilde tanıtıp tanıtmadığınızı test etmeye yarıyor ve şöyle işliyor:Davet edildiğiniz bir akşam yemeğinde yeni insanlarla tanıştığınızı hayal edin. Eğer kendinizi fazlasıyla övüyorsanız ve iyi bir insansanız bu durumdan dolayı kızarıp bozaracaksınız. Potansiyel müşteri, iş ortağı, yatırımcı ya çalışanlarla aynı masaya oturduğunuzda şirketinizin ve ekibinizin özel yönlerini vurgulamak hem gerekli hem faydalı. Fakat akşam davetlerinin reklam arenası olmadığı aşikâr. Dolayısıyla işinizden nerede ve nasıl bahsedeceğinizi iyi bilmeniz gerekiyor.Bu durum sadece fikrinizi dile getirirken değil, kendinizi tanıtırken de da aynı derecede önemli. Chen, genellikle girişimcilerin sadece fikirlerini anlatmaya çalıştıklarını ve başarılarından bahsetmekten kaçınma eğiliminde olduklarını söylüyor. “Başarılarını küçümsüyor ya da hiç anlatmıyorlar.” diye de ekliyor.Kendini övmekten bahsetmişken, Chen girişimcilerin başarılarını kanıtlarla desteklemekten de çekindiklerinin altını çiziyor. “Kendinizi tanıtırken birden resmi bilgiler verip rakamlardan bahsetmek gerçekten garip gelebilir. Ama diyelim ki önceki işinizde milyonlarca kişiye hizmet veren bir uygulama geliştirdiniz ya da şu anki şirketinizde yeni lanse ettiğiniz ürün 10 bin kullanıcıya ulaştı. İşte bu tarz verileri aklınızda tutmalısınız. Elde ettiğiniz herhangi bir başarı ve kanıt, iddianızı desteklemek için sandığınızdan çok işinize yarayabilir.”Doğru özgüven: Kime göre neye göre?Chen’in bu uzun yazısı, kendilerini ve işlerini yatırımcılara tanıtmak isteyen girişimciler için pek çok tavsiye içeriyor. Fakat bana kalırsa, “akşam yemeği testi” her azimli profesyonelin aklında tutması gereken faydalı bir rehber . Peki hangi seviye özgüven toplum nezdinde kibir olarak algılanmaz derseniz, Chen bunun duruma göre çok değiştiğini hatırlatıyor. Hitap şeklinizi ve yaklaşımınızı farklı ortamlara göre uyarlamazsanız birçok fırsatı kaçırırsınız.Yakın zamanda Michelle Obama’nın da belirttiği gibi, etkili iletişim samimiyetle ilgili değil. Bu bir strateji meselesi. Hedef kitlenizi, beklentilerini ve onları nasıl ikna edeceğinizi bilmeniz gerekir. Sadece iç sesinize kulak vermek yetmez.Kelimelerinizi onların isteklerine göre uyarlamalısınız. Akşam yemeği gibi sosyal ortamlarda sohbetin akışına uyum sağlamaya ve diğer misafirlerle rahatlıkla bağ kurmaya çalışırsınız. Bunun için samimi, cana yakın, eğlenceli ve mütevazı bir tavır sergilemek gerekir. Akşam yemeğinde dur durak bilmeden başarılarınızdan bahsetmek (bir de verilerle bunu yapıyorsanız) eyvah. O akşama dair hedeflerinize ulaşmanız artık biraz zor çünkü artık onların gözünde sıkıcı, kendiyle övünen birisiniz. Bu şekilde kesinlikle hiçbir şey elde edemezsiniz ve sohbet ettiğiniz kişiler sizden koşarak uzaklaşır.Fakat kendinizi veya fikirlerinizi pazarladığınız iş görüşmeleri, yatırımcı sunumları veya potansiyel ortaklarla yapılacak toplantıları akşam yemekleriyle karıştırmamak lazım. Söz konusu işse, standartlar değişir. Normal şartlarda büyük bir erdem olan alçakgönüllülük bu anlarda işinize yaramaz. Chen’in “akşam yemeği testi” finansman bulmaya çalışan girişimciler için faydalı bir tavsiye olmanın yanı sıra, aynı zamanda özgüven seviyenizi hitap ettiğiniz kitleye göre ayarlamanız gerektiğini de hatırlatıyor.Orijinal yayın tarihi: 14 Mart 2024Köşe yazarları tarafından burada paylaşılan görüşler, incturkiye.com’a değil, yazara aittir.Çok daha fazlası için Inc. Türkiye bültenlerine kaydolun.(*) Bu yazının çevirisinde Türk okura hitap etmek için bir takım değişiklikler yapılmıştır.